Της Χαράς Καλημέρη
«Βαθμολογία κάτω από τη βάση» δίνουν δάσκαλοι και καθηγητές στις κτιριακές υποδομές και τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό των σχολείων, θέτοντας ως βασικό ζητούμενο την αύξηση των κονδυλίων για την εκπαίδευση. Ενδεικτικό είναι πως οι έξι στους δέκα εκπαιδευτικούς εκτιμούν πως η ανεπαρκής χρηματοδότηση παραμένει το μεγαλύτερο «αγκάθι» των δημόσιων σχολείων, την ίδια ώρα που ο ένας στους δύο ζητά από την πολιτεία να λάβει μέτρα για την υποστήριξη της επιστημονικής και παιδαγωγικής κατάρτισης δασκάλων και καθηγητών.
Αυτά περιλαμβάνονται στα πρώτα αποτελέσματα της αυτο-αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου που εφαρμόζεται πιλοτικά για δεύτερη χρονιά φέτος με την εθελοντική συμμετοχή περίπου 6.500 εκπαιδευτικών από 500 σχολεία της χώρας. Από το Σεπτέμβριο, η διαδικασία της αυτο-αξιολόγησης προβλέπεται να γενικευθεί σε όλα τα σχολεία.Ειδικότερα, από τις απαντήσεις που έδωσαν οι εκπαιδευτικοί για την εικόνα των σχολείων προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
Οι «γκρίζες ζώνες»: Τέσσερις είναι οι τομείς οι οποίοι, σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς, χρήζουν βελτίωσης. Στην πρώτη θέση της κατάταξης, βρίσκεται η χρηματοδότηση του σχολείου με το 38% των εκπαιδευτικών να τη χαρακτηρίζει μέτρια και το 21% προβληματική (σύνολο 59%). Ακολουθεί, η επιστημονική - παιδαγωγική εξέλιξη των εκπαιδευτικών με το 49% να βαθμολογεί αρνητικά τα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία. Τέλος, αρνητικά κρίνουν οι εκπαιδευτικοί τόσο τους χώρους (45%) όσο και τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό (39%) που διαθέτουν τα σχολεία.
Τα σχέδια... άμεσης δράσης: Οι εκπαιδευτικοί ήταν ιδιαίτερα «γενναιόδωροι» στη βαθμολογία τους όταν κλήθηκαν να αξιολογήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις ή τις σχέσεις τους με τους μαθητές (οι εννιά στους δέκα απάντησαν πως είναι από «καλές» έως «πολύ καλές»).
Παρόλα αυτά, στα σχέδια δράσης πολλών σχολείων περιλαμβάνονται παρεμβάσεις και σε αυτούς τους τομείς (όπως, για παράδειγμα, βελτίωση των σχέσεων με τους μαθητές, συμμετοχή των γονέων στη σχολική ζωή και ανάπτυξη συνεργατικών πρακτικών διδασκαλίας μεταξύ των εκπαιδευτικών). Επίσης, προτείνονται δράσεις για τη βελτίωση του παιδαγωγικού κλίματος στην τάξη, την ενίσχυση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, τη διαμόρφωση εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, την αναμόρφωση των χώρων του σχολείου κ.ά.
Η συμμετοχή στις διαδικασίες: Στα θετικά σημεία του έργου περιλαμβάνεται η ενεργός συμμετοχή των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί οργάνωσαν ομάδες εργασίας, αξιοποίησαν τα αρχεία του σχολείου, εφάρμοσαν ποικιλία μεθόδων και ερευνητικών εργαλείων και υποστηρίζουν ότι το αποτέλεσμα της διαδικασίας αποτελεί προϊόν της σύνθεσης όλων των συμμετεχόντων. Τα αποτελέσματα της αυτοαξιολόγησης, τα οποία επεξεργάστηκε Επιστημονική Επιτροπή με επικεφαλής τον καθηγητή Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης κ. Κώστα Λάμνια, θα μπορούν, ύστερα από απόφαση των διδασκόντων, να δημοσιοποιούνται στις ιστοσελίδες των σχολείων στο διαδίκτυο.
Το σχολείο το... τρώει η ρουτίνα του
Γιατί, όμως, επιλέχθηκε σ' αυτή τη φάση η αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας αντί για άλλες μορφές αξιολόγησης, όπως η εξωτερική που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης;
«Πρώτος στόχος μας ήταν να δημιουργηθεί στα σχολεία μας κουλτούρα αξιολόγησης, αφού η αξιολόγηση αποτελούσε και ίσως αποτελεί 'κόκκινο πανί' για τους εκπαιδευτικούς», τονίζει στην «ΗτΣ» ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου κ. Κώστας Λάμνιας.
Δεύτερος στόχος, υπογραμμίζει ο ίδιος, ήταν να σταματήσουν οι διαδικασίες ρουτίνας που επικρατούν στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα και αποτελούν αντίπαλο της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου. «Οι διαδικασίες ρουτίνας δημιουργούν αλλοτριωμένους εκπαιδευτικούς και αλλοτριωμένους μαθητές, αφού οι ίδιοι δεν βλέπουν τον εαυτό τους ούτε στη γνώση που διαχειρίζονται ούτε στον τρόπο διαχείρισής της», σημειώνει ο κ. Λάμνιας.
Χωρίς αξιολόγηση δεν θα αλλάξουμε
«Αξιολόγηση δεν σημαίνει επιθεωρητισμός. Χωρίς αξιολόγηση δεν μπορούμε να αλλάξουμε την Παιδεία. Στόχος του Νέου Σχολείου είναι η διαδικασία της μάθησης να γίνει πιο δημιουργική, με την αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας και τα νέα Προγράμματα Σπουδών.
Προϋπόθεση για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, έτσι ώστε η μαθητική κοινότητα σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τα στελέχη της εκπαίδευσης, να θέτουν στόχους και να αξιολογούν τα επιτεύγματά τους ή να διορθώνουν την πορεία τους. Ξεκινήσαμε πριν από ένα χρόνο με την αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά.
Επόμενο βήμα είναι η επέκταση του προγράμματος, ενώ παράλληλα επεξεργαζόμαστε πλαίσιο για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης (περιφερειακοί διευθυντές και διευθυντές εκπαίδευσης)».
Η εθελοντική συμμετοχή
«Βαθμολογία κάτω από τη βάση» δίνουν δάσκαλοι και καθηγητές στις κτιριακές υποδομές και τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό των σχολείων, θέτοντας ως βασικό ζητούμενο την αύξηση των κονδυλίων για την εκπαίδευση. Ενδεικτικό είναι πως οι έξι στους δέκα εκπαιδευτικούς εκτιμούν πως η ανεπαρκής χρηματοδότηση παραμένει το μεγαλύτερο «αγκάθι» των δημόσιων σχολείων, την ίδια ώρα που ο ένας στους δύο ζητά από την πολιτεία να λάβει μέτρα για την υποστήριξη της επιστημονικής και παιδαγωγικής κατάρτισης δασκάλων και καθηγητών.
Αυτά περιλαμβάνονται στα πρώτα αποτελέσματα της αυτο-αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου που εφαρμόζεται πιλοτικά για δεύτερη χρονιά φέτος με την εθελοντική συμμετοχή περίπου 6.500 εκπαιδευτικών από 500 σχολεία της χώρας. Από το Σεπτέμβριο, η διαδικασία της αυτο-αξιολόγησης προβλέπεται να γενικευθεί σε όλα τα σχολεία.Ειδικότερα, από τις απαντήσεις που έδωσαν οι εκπαιδευτικοί για την εικόνα των σχολείων προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
Οι «γκρίζες ζώνες»: Τέσσερις είναι οι τομείς οι οποίοι, σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς, χρήζουν βελτίωσης. Στην πρώτη θέση της κατάταξης, βρίσκεται η χρηματοδότηση του σχολείου με το 38% των εκπαιδευτικών να τη χαρακτηρίζει μέτρια και το 21% προβληματική (σύνολο 59%). Ακολουθεί, η επιστημονική - παιδαγωγική εξέλιξη των εκπαιδευτικών με το 49% να βαθμολογεί αρνητικά τα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία. Τέλος, αρνητικά κρίνουν οι εκπαιδευτικοί τόσο τους χώρους (45%) όσο και τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό (39%) που διαθέτουν τα σχολεία.
Τα σχέδια... άμεσης δράσης: Οι εκπαιδευτικοί ήταν ιδιαίτερα «γενναιόδωροι» στη βαθμολογία τους όταν κλήθηκαν να αξιολογήσουν τις μεταξύ τους σχέσεις ή τις σχέσεις τους με τους μαθητές (οι εννιά στους δέκα απάντησαν πως είναι από «καλές» έως «πολύ καλές»).
Παρόλα αυτά, στα σχέδια δράσης πολλών σχολείων περιλαμβάνονται παρεμβάσεις και σε αυτούς τους τομείς (όπως, για παράδειγμα, βελτίωση των σχέσεων με τους μαθητές, συμμετοχή των γονέων στη σχολική ζωή και ανάπτυξη συνεργατικών πρακτικών διδασκαλίας μεταξύ των εκπαιδευτικών). Επίσης, προτείνονται δράσεις για τη βελτίωση του παιδαγωγικού κλίματος στην τάξη, την ενίσχυση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, τη διαμόρφωση εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, την αναμόρφωση των χώρων του σχολείου κ.ά.
Η συμμετοχή στις διαδικασίες: Στα θετικά σημεία του έργου περιλαμβάνεται η ενεργός συμμετοχή των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί οργάνωσαν ομάδες εργασίας, αξιοποίησαν τα αρχεία του σχολείου, εφάρμοσαν ποικιλία μεθόδων και ερευνητικών εργαλείων και υποστηρίζουν ότι το αποτέλεσμα της διαδικασίας αποτελεί προϊόν της σύνθεσης όλων των συμμετεχόντων. Τα αποτελέσματα της αυτοαξιολόγησης, τα οποία επεξεργάστηκε Επιστημονική Επιτροπή με επικεφαλής τον καθηγητή Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης κ. Κώστα Λάμνια, θα μπορούν, ύστερα από απόφαση των διδασκόντων, να δημοσιοποιούνται στις ιστοσελίδες των σχολείων στο διαδίκτυο.
Το σχολείο το... τρώει η ρουτίνα του
Γιατί, όμως, επιλέχθηκε σ' αυτή τη φάση η αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας αντί για άλλες μορφές αξιολόγησης, όπως η εξωτερική που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης;
«Πρώτος στόχος μας ήταν να δημιουργηθεί στα σχολεία μας κουλτούρα αξιολόγησης, αφού η αξιολόγηση αποτελούσε και ίσως αποτελεί 'κόκκινο πανί' για τους εκπαιδευτικούς», τονίζει στην «ΗτΣ» ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου κ. Κώστας Λάμνιας.
Δεύτερος στόχος, υπογραμμίζει ο ίδιος, ήταν να σταματήσουν οι διαδικασίες ρουτίνας που επικρατούν στα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα και αποτελούν αντίπαλο της ποιότητας του εκπαιδευτικού έργου. «Οι διαδικασίες ρουτίνας δημιουργούν αλλοτριωμένους εκπαιδευτικούς και αλλοτριωμένους μαθητές, αφού οι ίδιοι δεν βλέπουν τον εαυτό τους ούτε στη γνώση που διαχειρίζονται ούτε στον τρόπο διαχείρισής της», σημειώνει ο κ. Λάμνιας.
Χωρίς αξιολόγηση δεν θα αλλάξουμε
«Αξιολόγηση δεν σημαίνει επιθεωρητισμός. Χωρίς αξιολόγηση δεν μπορούμε να αλλάξουμε την Παιδεία. Στόχος του Νέου Σχολείου είναι η διαδικασία της μάθησης να γίνει πιο δημιουργική, με την αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας και τα νέα Προγράμματα Σπουδών.
Προϋπόθεση για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, έτσι ώστε η μαθητική κοινότητα σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τα στελέχη της εκπαίδευσης, να θέτουν στόχους και να αξιολογούν τα επιτεύγματά τους ή να διορθώνουν την πορεία τους. Ξεκινήσαμε πριν από ένα χρόνο με την αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά.
Επόμενο βήμα είναι η επέκταση του προγράμματος, ενώ παράλληλα επεξεργαζόμαστε πλαίσιο για την αξιολόγηση των στελεχών εκπαίδευσης (περιφερειακοί διευθυντές και διευθυντές εκπαίδευσης)».
Η εθελοντική συμμετοχή
- 480 σχολικές μονάδες συμμετείχαν στο πρόγραμμα
- 285 σχολικές μονάδες από την πρωτοβάθμια ? προσχολική εκπαίδευση
- 195 σχολικές μονάδες από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση
- 115 Νηπιαγωγεία
- 170 Δημοτικά
- 105 Γυμνάσια
- 90 Λύκεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου