Τέμπη: Η ομάδα Κοκοτσάκη αποδομεί σημείο προς σημείο το πόρισμα των πραγματογνωμόνων

Τα βίντεο «είναι πιθανότερο να είναι αποτέλεσμα εκ των υστέρων "σκηνοθεσίας" παρά αλλοίωσης...»

Αντιδράσεις έχει προκαλέσει το πόρισμα των δικαστικών πραγματογνωμόνων, στους οποίους ανατέθηκε να ελέγξουν τα αμφιλεγόμενα βίντεο που εμφανιστήκαν ξαφνικά –έπειτα από δύο χρόνια– και φέρεται να δείχνουν την εμπορική αμαξοστοιχία (και το φορτίο που κουβαλούσε) πριν συγκρουστεί με την επιβατική στα Τέμπη, το μοιραίο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 2023.

Υπενθυμίζεται ότι στο εν λόγω πόρισμα, οι δύο πραγματογνώμονες ακροβατούν μεταξύ αυτονόητου και αδιανόητου: Ναι, αυτή ήταν η εμπορική αμαξοστοιχία που συγκρούστηκε με την επιβατική στις 28/2/2023. Δεν διακρίνεται άλλο φορτίο πέραν των δηλωθέντων. Η έκθεσή μας δεν πιστοποιεί τη γνησιότητα του βιντεοληπτικού υλικού.

Μία ημέρα μετά, η τεχνική ομάδα του Βασίλη Κοκοτσάκη (ειδικός πραγματογνώμονας και τεχνικός σύμβουλος των οικογενειών των θυμάτων) κάνει «φύλλο και φτερό» το πόρισμα, αποδομώντας το πλήρως, σημείο προς σημείο. 

Συγκεκριμένα, η ομάδα Κοκοτσάκη, αφού τονίζει πως οι συντάκτες του πορίσματος «δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια για τη σύνταξη μιας τόσο σοβαρής έκθεσης», καταγράφει προχειρότητες, ασάφειες, κενά, ακόμα και έλλειμα αξιοπιστίας στα στοιχεία που περιλαμβάνει το πόρισμα. Συμπεραίνει, μάλιστα, πως τα επίμαχα βίντεο είναι πιθανό να είναι αποτέλεσμα εκ των υστέρων «σκηνοθεσίας».

Συγκεκριμένα, τα συμπεράσματα της τεχνικής ομάδας του Β. Κοκοτσάκη είναι τα παρακάτω:

1. H έκθεση αυτή των διορισθέντων από τον κ. Ανακριτή προσώπων δεν πιστοποιεί τη γνησιότητα του βιντεοληπτικού υλικού.
2. Οι συντάκτες είναι εκτός επιστημονικού τους αντικειμένου.
3. Η μία εβδομάδα χρονικής διάρκειας σύνταξης παράγει προχειρότητα.
4. Η ανάλυση των εικόνων και του βίντεο δεν είναι πειστική.
5. Η ανάλυση του χρόνου δεν είναι τεκμηριωμένη.
6. Τα βίντεο κατά τα φαινόμενα, είναι πιθανότερο να είναι αποτέλεσμα εκ των υστέρων «σκηνοθεσίας» παρά αλλοίωσης.

Σημειώνεται ότι ο έλεγχος για το αν είναι γνήσια ή όχι τα βίντεο, είναι θέμα ημερών, με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως η διεύθυνση εγκληματολογικών ερευνών χρειάζεται περίπου 10 μέρες ώστε να εξετάσει και να αποφανθεί για το υλικό.

Όλα αυτά τη στιγμή που προετοιμάζονται οι μεγάλες συγκεντρώσεις τις 28ης Φεβρουαρίου, την επέτειο της τραγωδίας που συγκλόνισε όλη τη χώρα.

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα των παρατηρήσεων της ομάδας Κοκοτσάκη

Η Τεχνική ομάδα και κυρίως οι συμμετέχοντες εξειδικευμένοι επιστήμονες , αφού εξετάσαμε την έκθεσητων κ.κ. Απόστολου Βασιλάκου, Διπλ. Μηχανολόγου Μηχανικού και Σταύρου Μπατζόπουλου,Ηλεκτρολόγου Μηχανικού , διαπιστώσαμε και παραθέτουμε συνοπτικά τα παρακάτω:

1. Οι συντάκτες δεν διαθέτουν την απαιτούμενη τεχνική επάρκεια για τη σύνταξη μιας τόσο σοβαρήςέκθεσης, λόγω:

• Ελλιπούς γνώσης του αντικειμένου, καθώς η επιστημονική τους κατάρτιση αφορά διαφορετικό πεδίο.
• Περιορισμένης επαγγελματικής εμπειρίας σε ένα τόσο σύνθετο έργο πραγματογνωμοσύνης.

Αναζητώντας τα επαγγελματικά βιογραφικά των δύο συντακτών, διαπιστώνεται ότι το ερευνητικό αντικείμενο του ενός σχετίζεται με Μεταλλουργία, υλικά και μηχανική μετάλλων, με έμφαση σε:

• Κράματα αλουμινίου και χάλυβα
• Μηχανικές ιδιότητες μετάλλων (εφελκυσμός, ερπυσμός, αντοχή, επιμήκυνση)
• Μικροδομή και συμπεριφορά υλικών (π.χ. κατανομή σωματιδίων Si, σταθερότητα )
• Μικροσκοπία και χαρακτηρισμό υλικών (ηλεκτρονικές μικρογραφίες, XRD, μικροσκοπία σάρωσης)
• Μοντελοποίηση και προσομοιώσεις (μηχανικές ιδιότητες, διαγράμματα φάσεων, διάχυση)

Συνεπώς, πρόκειται για μηχανικό μεταλλουργίας και επιστήμονα υλικών, με εξειδίκευση στη μελέτη και βελτίωση μεταλλικών κραμάτων. Δεν διαθέτει ειδίκευση στην ανάλυση βιντεοσκοπημένου υλικού ούτε εμπειρία πραγματογνώμονα.

2. Όσον αφορά τον έτερο, Ηλεκτρολόγο Μηχανικό, δεν κατέστη δυνατό να βρεθούν επαρκείς επαγγελματικές πληροφορίες ή στοιχεία που να αποδεικνύουν σχετική εμπειρία.

3. Ο αναφερόμενος στην έκθεση Πίνακας 1 στερείται αξιοπιστίας, καθώς δεν συνοδεύεται από καμία σήμανση που να επιβεβαιώνει την πηγή ή την πιστοποίησή του. Η μόνη σχετική αναφορά είναι η δήλωση ότι πρόκειται για “στοιχεία χορηγηθέντα από τη Hellenic Train”, χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση.

screen shot

4. Οι επόμενες φωτογραφίες με χειρόγραφα χαρτιά δεν αποτελούν μόνο ένα εντελώς αναξιόπιστο στοιχείο, αλλά και μια ένδειξη της ερασιτεχνικής – έως και προκλητικά πρόχειρης – οργάνωσης των ευρημάτων του δυστυχήματος.

screen shot

5. Πουθενά δεν υπάρχουν φωτογραφίες με τις τρείς (3) άδειες (?) φορτάμαξες που φέρεται να μετέφεραν ελάσματα και κυρίως δεν υπάρχει αναφορά στην έκθεση τους εάν πάνω στο φορτίο των λαμαρινών διακρίνονται ή όχι τα εν σειρά συρματόσχοινα πρόσδεσης όπως οι ίδιοι περιγράφουν ότι υπήρχαν, στην αρχική έκθεση πραγματογνωμοσύνης τους.. για τα αίτια της πυρκαγιάς.

6. Όλα τα containers, εκτός από εκείνο της MAERSK, το οποίο φαίνεται μερικώς, φωτογραφίζονται αποσπασματικά.

Επισημαίνεται ότι τα containers δεν είναι μοναδικά, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν χιλιάδες πανομοιότυπα παγκοσμίως, φέρνοντας την ίδια σήμανση της μεταφορικής εταιρείας, όπως συμβαίνει π.χ. με τη δανέζικη MAERSK.

screen shot

7. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η ταυτοποίηση του container είναι αδύνατη, ενώ σε πολλές άλλες γίνεται εντελώς αυθαίρετα.

screen shot

screen shot

8. Ασάφειες στην παράγραφος Γ. Ανάλυση Ταχύτητας και Χρόνου

A. Έλλειψη σαφήνειας στον όρο "μη γεωαναφερμένο αντίγραφο"

• Το κείμενο αναφέρει ότι τα κατασκευαστικά σχέδια της σιδηροδρομικής γραμμής δόθηκαν μη γεωαναφερμένα και στη συνέχεια έγινε η γεωαναφορά τους μέσω του QGIS. Ωστόσο, δεν είναι ξεκάθαρο πόσο αξιόπιστη ήταν αυτή η διαδικασία και αν υπήρχαν περιθώρια σφάλματος.

B.Η φράση "χρονοσήμανση των καιρικών" δεν έχει νόημα

a. Πιθανότατα εννοείται "χρονοσήμανση των καταγραφών καιρικών δεδομένων" ή κάτι αντίστοιχο. Ωστόσο, η σύνταξη όπως είναι τώρα, είναι ασαφής.

C. Δεν διευκρινίζεται αν η ώρα των 23:18:28’’ αφορά όλα τα καταγραφικά ή μόνο τις εξωτερικές πηγές

• Ενώ αναφέρεται ότι η σύγκρουση σημειώθηκε στις 23:18:28 βάσει των δεδομένων από τρίτες εταιρείες, στη συνέχεια αναφέρεται ότι το καταγραφικό της ηλεκτράμαξας έδειξε 23:13:27,700, δηλαδή περίπου 5 λεπτά νωρίτερα.
• Δεν διευκρινίζεται ποια ώρα θεωρείται πιο αξιόπιστη και αν αυτό το χρονικό χάσμα οφείλεται σε τεχνικό πρόβλημα του καταγραφικού ή σε διαφορά συγχρονισμού των ρολογιών.

D. Η αναφορά στα 5.662.757μ. στο τέλος είναι ασαφής

• Δεν εξηγείται τι αντιπροσωπεύει αυτή η τιμή. Είναι συνολική απόσταση που έχει διανύσει το όχημα; Είναι κάποια ένδειξη που σχετίζεται με το σύστημα μέτρησης;
• Αν πρόκειται για τη συνολική διαδρομή της αμαξοστοιχίας, θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη σαφήνεια ως προς τη σημασία της.

9. Ασάφειες στην παράγραφο  Γ.1. Βίντεο καταγραφικού σήραγγας Πλαταμώνα

A. Σχέση απόστασης – ταχύτητας – χρόνου

• Η αμαξοστοιχία κινείται με 36,58 χλμ/ώρα (~10μ/δευτερόλεπτο).
• Αν βρίσκεται 1.100μ πριν τον Σ.Σ. Ν. Πόρων, θα χρειαστεί περίπου 2 λεπτά για να φτάσειεκεί, άρα η χρονική εκτίμηση φαίνεται σωστή.
• Ωστόσο, δεν υπάρχει ανάλυση πιθανών επιβραδύνσεων ή μικρών διαφορών στην ταχύτητα κατά τη διαδρομή, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει ελαφρώς το αποτέλεσμα.

B. Επιβεβαίωση από τρίτη πηγή (σταθμάρχης Σ.Σ. Ν. Πόρων)

• Η σταθμάρχης καταγράφει τη διέλευση της αμαξοστοιχίας στις 23:05’, που συμπίπτει με το θεωρητικό πέρασμα της αμαξοστοιχίας από τον σταθμό 2 λεπτά μετά την έξοδο από τη σήραγγα.
• Δεν διευκρινίζεται αν ο σταθμάρχης βασίζεται σε ρολόι συγχρονισμένο με την επίσημη ώρα Ελλάδος ή σε κάποιο άλλο αυτόματο σύστημα καταγραφής.

10. Ασάφειες στην παράγραφο Γ.2. Βίντεο καταγραφικού σήραγγας Τεμπών

A.  Συγχρονισμός μεταξύ καμερών και χρονογράφου αμαξοστοιχίας

• Αναφέρεται ότι οι δύο κάμερες της σήραγγας Τεμπών (Ραψάνης) έχουν την ίδια χρονική απόκλιση με τον χρονογράφο της αμαξοστοιχίας.
• Ωστόσο, επειδή η απόστασή τους είναι 1.000μ., γίνεται η υπόθεση ότι ανήκουν στο ίδιο καταγραφικό
• Η σύνδεση αυτή δεν τεκμηριώνεται με επιπλέον τεχνικές λεπτομέρειες και παραμένει υπόθεση.

B. Η υπόθεση περί λάθους χρονισμού των καμερών

• Συμπεραίνεται ότι η απόκλιση "πιθανότατα οφείλεται σε λάθος χρονισμό του καταγραφικού των καμερών".
• Ωστόσο, δεν παρέχεται κάποια ανεξάρτητη επαλήθευση αυτής της υπόθεσης (π.χ. από τρίτη πηγή, τεχνικό έλεγχο ή εξωτερικό ρολόι αναφοράς).
• Επιπλέον, η φράση "η ώρα Ελλάδος εκτιμάται κατά 00:01’:10’’"  υποδηλώνει ότι υπάρχει αβεβαιότητα, κάτι που αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης.

C. Έλλειψη τεκμηρίωσης της αναφοράς σε "εξωτερικό παρατηρητή"

• Στο τέλος αναφέρεται ότι "χωρίς την παρουσία εξωτερικού παρατηρητή ή άλλου τεχνικού βοηθήματος δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί"
• Αυτό αφήνει ανοιχτό το ερώτημα: πώς θα μπορούσε να είχε επιβεβαιωθεί η πραγματική ώρα;
• Υπήρχε κάποια δυνατότητα συγχρονισμού του καταγραφικού με άλλη ανεξάρτητη πηγή (π.χ.GPS, κεντρικό σύστημα σηματοδότησης);

πηγή