Το “ξεκαθάρισμα” των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της κεντρικής κυβέρνησης, αποτελεί το αντικείμενο του νέου νομοσχεδίου το οποίο το υπουργείο Εσωτερικών θα θέσει τις επόμενες ημέρες σε δημόσια διαβούλευση.
Το εν λόγω νομοσχέδιο αποτέλεσε θέμα στην ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα την Τρίτη 6 Οκτωβρίου, στο υπουργείο, με τη συμμετοχή του υπουργού και του υφυπουργού Εσωτερικών Τάκη Θεοδωρικάκου και Θεόδωρου Λιβάνιου, καθώς και των περιφερειαρχών -μεταξύ των οποίων και ο περιφερειάρχης Πελοποννήσου Παναγιώτης Νίκας, ο οποίος νωρίτερα μετείχε στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΕΝΠΕ (Ενωση Περιφερειών Ελλάδας).
Στη σύσκεψη, ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Θεσμών Κοινωνικής Προστασίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Ξενοφών Κοντιάδης -πρόεδρος της επιτροπής τεχνοκρατών που συγκρότησε το υπουργείο Εσωτερικών, ανάμεσα σε άλλα, πρότεινε τη μεταφορά στις Περιφέρειες της επαγγελματικής εκπαίδευσης στο σύνολό της (ΕΠΑΛ, ΙΕΚ, Σχολές ΟΑΕΔ, σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, εκπαίδευση ενηλίκων, γεωργικές, τουριστικές σχολές) και την ίδρυση Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
ΝΕΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΛΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΜΕ ΔΟΥΡΕΙΟ ΙΠΠΟ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, στο επίκεντρο της προετοιμασίας της μεταρρύθμισης που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί κομβική «ώστε να είναι απολύτως ξεκάθαρο σε όλους τους βαθμούς λειτουργίας του κράτους ποιος κάνει τι και με ποιον τρόπο» βρίσκονται οι κρίσιμοι τομείς της Παιδείας και της Υγείας.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό της επιτροπής εμπειρογνωμόνων ένας από τους δυο άξονες του σχεδίου είναι η εκπαίδευση και συγκεκριμένα προδιαγράφεται… σύσφιξη της σχέσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που σήμερα περιορίζεται στα σχολικά κτίρια. Χωρίς να είναι γνωστές οι προτάσεις για τις διαδικασίες μισθοδοσίας δασκάλων και καθηγητών φαίνεται να προκρίνεται να περάσουν στους ΟΤΑ οι προσλήψεις μη διδακτικού προσωπικού, οποιεσδήποτε υποστηρικτικές σχολικές δομές, ακόμα και μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση καθώς και να ενισχύονται ο ανταγωνισμός και η αξιολόγηση.
Αποκέντρωση, αυτονομία και διαφοροποίηση της εκπαίδευσης
Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ΄90 σε όλα τα επίσημα κείμενα εκπαιδευτικής πολιτικής αρχίζει να γίνεται λόγος για το «συγκεντρωτικό, άκαμπτο και γραφειοκρατικό χαρακτήρα» του εκπαιδευτικού μας συστήματος που οδηγεί στο «σφιχτό εναγκαλισμό της παιδείας από το άκαμπτο κράτος». Πρόκειται για βασικές κατευθύνσεις της νεοφιλελεύθερης εκπαιδευτικής πολιτικής διαφοροποίησης των σχολείων, όπως σχεδιάστηκαν από την ΕΕ και τον ΟΟΣΑ και αναφέρονται στις προγραμματικές δηλώσεις των πρώην υπουργών Παιδείας Γ. Παπανδρέου (1995), Ά. Διαμαντοπούλου (2009), Κ. Αρβανιτόπουλου (2012), και Κ. Γαβρόγλου (2016)
Είναι αλήθεια ότι οποιοδήποτε λεξικό ή εγκυκλοπαίδεια ανοίξει κανείς, θα διαπιστώσει εύκολα ότι η έννοια της αποκέντρωσης σημασιοδοτείται θετικά. Όμως δεν είναι επιστημονικά ορθό να εξετάζεται η σημασία της γενικά και αόριστα, έξω από τους συγκεκριμένους ιστορικούς και κοινωνικούς προσδιορισμούς. Η αποκέντρωση ως βασικό στοιχείο μιας επιχειρούμενης μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος δεν μπορεί να εξεταστεί ως ουδέτερη, αφηρημένη έννοια.
Η ιστορία της επιχείρησης «Αποκέντρωση της Εκπαίδευσης»
Πρώτος σταυροφόρος της λεγόμενης αποκέντρωσης της εκπαίδευσης ο Γ. Παπανδρέου που ανακάλυψε, ως υπουργός Παιδείας το 1995, τα «καταθλιπτικά γραφειοκρατικά σχήματα του κρατικού συγκεντρωτισμού και την ταύτιση της κρατικής μηχανής με την παιδεία που πνίγει πρωτοβουλίες, ορίζοντες και δυνατότητες» και ότι «η αποκέντρωση είναι ίσως μια τελευταία ευκαιρία να δώσει στο εκπαιδευτικό σύστημα το σύγχρονο προσανατολισμό, την ευελιξία (Πρακτικά Bουλής 20/3/1995).
Εντελώς τυχαία την ίδια περίοδο η αποκέντρωση και η προώθηση μεγαλύτερης αυτονομίας των σχολικών μονάδων γίνονταν μια από τις κεντρικές κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ, που έρχεται κι επανέρχεται σε όλες τις εκθέσεις του για την ελληνική εκπαίδευση από τότε μέχρι σήμερα.
Δέκα χρόνια αργότερα, το Σεπτέμβριο του 2005, και ενώ είχε υλοποιηθεί το πρώτο σχέδιο «Καποδίστριας», το ΠΑΣΟΚ στα «Συμπεράσματα Πολιτικού Συμβουλίου – Συζήτηση για την Παιδεία» κάνει λόγο για τους βασικούς άμεσους στόχους της εκπαιδευτικής του πολιτικής: «Το κράτος διατηρεί μόνο το γενικό πλαίσιο εκπαιδευτικής πολιτικής. Η περιφέρεια στηρίζει τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την κοινωνία, την οικονομία και την απασχόληση. Προσλαμβάνει τους εκπαιδευτικούς…».
Την κατεύθυνση αυτή αναλαμβάνει να υλοποιήσει η Άννα Διαμαντοπούλου, ως υπουργός Παιδείας το 2009. Τότε, στις 5/11/2009 μετά τη συνάντηση με την ΚΕΔΚΕ η Άννα Διαμαντοπούλου δήλωσε ότι υπάρχουν «μείζονα ζητήματα που αφορούν το ρόλο των δημάρχων στη χωροθέτηση των σχολείων, στη σχολική στέγη, στη λειτουργία του σχολείου».
Βεβαίως και τότε στο παραβάν βρισκόταν το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007 – 2013 (ΕΣΠΑ – Δ΄ ΚΠΑ) στον τομέα εκπαίδευση στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» όπου ο 1ο στρατηγικός στόχος περιλάμβανε την «αναμόρφωση, εκσυγχρονισμό και αποκέντρωση του εκπαιδευτικού συστήματος».
Το 2016 ο πρόεδρος του λεγόμενου Εθνικού Διαλόγου, Αντ. Λιάκος, τόνιζε την ανάγκη «ενηλικίωσης του εκπαιδευτικού συστήματος, με τον απογαλακτισμό από το μεγάλο, προστατευτικό και παρεμβατικό κράτος».
Βήμα – βήμα η αποδόμηση του εκπαιδευτικού συστήματος
Η πρόταση για αποκέντρωση είναι δεμένη με ένα νήμα με την λεγόμενη αυτονομία της σχολικής μονάδας, την διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων των εκπαιδευτικών, την αξιολόγηση και τη θεσμοθέτηση και την ενίσχυση του ρόλου της γονεϊκής επιλογής, της δυνατότητας δηλαδή των γονιών να επιλέξουν σχολείο. Η «χημεία» τους έχει ως βασικό στόχο την αποδόμηση του δημόσιου χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος.
Το πρώτο βήμα της πολιτικής της αποκέντρωσης/περιφερειοποίησης της εκπαίδευσης, τα προηγούμενα χρόνια, ήταν η παράδοση των παιδικών σταθμών στους δήμους. Αποτέλεσμα; Οι περισσότεροι δήμοι επιβάρυναν τους εργαζομένους με τη χρηματοδότηση των παιδικών σταθμών, με αυξήσεις στα δίδακτρα ή τροφεία και άλλες έκτακτες εισφορές. Επιπλέον, οι παιδικοί σταθμοί μετατράπηκαν σε πεδία εφαρμογής των ελαστικών μορφών εργασίας, αφού οι περισσότεροι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου έτσι ώστε να βρίσκονται σε κατάσταση εργασιακής ομηρίας.
Είναι φανερό ότι μέσα από την επιχείρηση «αποκέντρωση της εκπαίδευσης» προωθείται η ιδιωτικοποίηση και δοκιμάζεται συνολικά το μοντέλο του ευέλικτου, «αποκεντρωμένου» σχολείου της αγοράς. Συγκεκριμένα επιδιώκεται:
– Η καθήλωση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και τη μετάθεση του κόστους λειτουργίας των σχολικών μονάδων στους δήμους και ουσιαστικά στους εργαζόμενους, με την επιβολή τοπικής φορολογίας.
– Στα πλαίσια της αποκέντρωσης είναι προφανές ότι ο εκπαιδευτικός καλείται να έχει ένα νέο ρόλο και κυρίως αυτοί που ασκούν διοίκηση. Στην ουσία θα μετατραπούν σε μάνατζερ – διαχειριστές που θα είναι υποχρεωμένοι ν΄ αναζητούν πηγές χρηματοδότησης για τη λειτουργία του σχολείου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου