Έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές, τον Γιάννη Ρίτσο θα γνωρίσουμε μέσα από τις αφηγήσεις της κόρης του Έρης που μιλάει στην Έλενα Κατρίτση για τις «δικές» τους στιγμές.
Η Έρη Ρίτσου περιγράφει εικόνες που έχουν μείνει ανεξίτηλα χαραγμένες στο μυαλό της, τότε που παραμέριζαν τα έπιπλα του δωματίου για να ζωγραφίσουν στο πάτωμα, τις βόλτες που έκαναν στην προκυμαία έχοντας, όμως πάντα κάπου κοντά τους χωροφύλακες αλλά και τη λαχτάρα που ένιωθε κάθε φορά που ο πατέρας της έφτανε στο νησί. Σ’ αυτό το σπίτι, στο Καρλόβασι της Σάμου, όπου έζησε μαζί με τη μητέρα της Φαλίτσα, ο ποιητής πέρασε το τελευταίο καλοκαίρι της ζωής του. Στο γραφείο του, που όλα έχουν μείνει ακριβώς όπως ήταν όταν ζούσε, ο Γιάννης Ρίτσος έγραψε τα τελευταία του ποιήματα.
Ήταν ένας άνθρωπος που είχε υποφέρει πολύ στη ζωή του. Σε μικρή ηλικία, έμεινε ορφανός, είχε ζήσει τη φτώχεια αλλά και δυστυχίες, αρρώστιες, διώξεις, εξορίες. Κι όμως, εκείνος αγαπούσε με πάθος τη ζωή, υμνούσε τον έρωτα και τις ανθρώπινες αξίες και έδινε σημασία ακόμη στα μικρά και απλά πράγματα. Τον χαρακτήριζε η ευγένεια και η ευαισθησία. Μία φωτογραφία ήταν αρκετή για να δημιουργήσει το 1936, ένα από τα πιο συγκλονιστικά και σημαντικά ποιητικά έργα , τον «Επιτάφιο».
Ένα αφιέρωμα στον άνθρωπο και ποιητή Γιάννη Ρίτσο, για τον οποίο, όταν ήταν σε νεαρή ηλικία, ο Κωστής Παλαμάς έγραψε: «Παραμερίζουμε, ποιητή, για να περάσεις…».
Δείτε το πρώτο μέρος εδώ
Η ζωή και το έργο του ποιητή της Ρωμιοσύνης (Β΄ μέρος)
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής «Προσωπικά», που είναι αφιερωμένη στον Γιάννη Ρίτσο, σκιαγραφείται η ζωή και το έργο του ποιητή της Ρωμιοσύνης μέσα από τις αφηγήσεις των ανθρώπων που τον γνώρισαν και τον αγάπησαν.
Η μοναχοκόρη του Έρη μιλάει στην Έλενα Κατρίτση για το σοκ που υπέστη ο ποιητής, όταν καταστράφηκε το αρχείο του για πρώτη φορά κατά την περίοδο των Δεκεμβριανών, καθώς και για τους λόγους που οδήγησαν τον ίδιο στην καταστροφή μέρους του αρχείου του, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας: «Όταν είχε έρθει εδώ τον Οκτώβρη του ’68 με γνωμάτευση “καρκίνος” και έξι μήνες προσδόκιμο ζωής, έστειλε τη μαμά μου στην Αθήνα να φέρει όλα του τα χειρόγραφα και ξεκίνησε να τα κοιτάζει. Κράτησε 2-3 στην άκρη και τα υπόλοιπα άρχισε να τα πετάει. Δεν ήθελε να αφήσει πίσω κάτι για το οποίο δεν θα ήταν απόλυτα σίγουρος ότι τον αντιπροσώπευε».
Θάνος Μικρούτσικος (συνθέτης-στιχουργός): «Ο άχρονος και ο άτοπος ουμανιστής ποιητής είναι ο μέγιστος ποιητής. Ο Γιάννης Ρίτσος ως άνθρωπος, ως δημοκράτης και ως επαναστάτης είναι ένα με το ουσιαστικό έργο της ποίησής του».
Μάρω Δούκα (συγγραφέας): «Ήταν ένας άνθρωπος ανεξίκακος. Ποτέ δεν είχε εκφράσει με θυμωμένο τρόπο τη δυσαρέσκειά του απέναντι στις επικρίσεις που δεχόταν. Ο Γιάννης Ρίτσος είχε αμφισβητηθεί και κυνηγηθεί πολύ».
Άγγελος Δεληβοριάς (ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου, τ. διευθυντής Μουσείου Μπενάκη, ακαδημαϊκός): «Ο Γιάννης Ρίτσος θέρμαινε τα νεανικά μας οράματα σε καιρούς δύσκολους. Ήταν από τους ανθρώπους που με την ποίησή τους, μάς κρατούσαν όρθιους».
Αγγελική Κώττη (δημοσιογράφος-συγγραφέας): «Ο ίδιος ονόμαζε τον εαυτό του, “πολυγράφο και ακόρεστο”. Βοηθούσε τους πάντες συναισθηματικά αλλά και πρακτικά…».
Ακόμη, η Έρη Ρίτσου μιλάει για τη σχέση των γονιών της: «Ο μπαμπάς είχε πει ότι εάν δεν γνώριζε τη μαμά, δεν θα παντρευόταν ποτέ. Ακριβώς επειδή ήξερε ότι η αγάπη του είναι η ποίηση και είναι αφιερωμένος σ’ αυτήν, δεν θα μπορούσε να έχει δίπλα του έναν άνθρωπο με φυσιολογικές απαιτήσεις. Η μαμά ποτέ δεν ζήτησε κάτι. Η χαρά της ήταν να βλέπει τον μπαμπά να δημιουργεί…».
O Γιάννης Ρίτσος είναι ένας μεγάλος Έλληνας ποιητής. Ένα σημαντικό κεφάλαιο του πολιτισμού αυτής της χώρας. Δεν είναι όμως μόνο η ποίηση που τον κάνει να ξεχωρίζει. Είναι το μεγαλείο ενός ανθρώπου, που σ’ όλη του τη ζωή κοιτούσε κατάματα εχθρούς και φίλους… Ακόμη και το θάνατο κάποιες φορές. Με τα λόγια και τις πράξεις του απέδειξε πως τα εμπόδια και οι κακουχίες, αντί να συνθλίψουν την ψυχή, τη θωρακίζουν και την κάνουν πιο δυνατή!
Δείτε το δεύτερο μέρος εδώ
Σκηνοθεσία: Μιχάλης Ασθενίδης
Αρχισυνταξία: Έλενα Κατρίτση
Σύνταξη-ρεπορτάζ-έρευνα: Θεοδώρα Κωνσταντοπούλου
Εκτέλεση παραγωγής: WETHEPEOPLE
Παρουσίαση: Έλενα Κατρίτση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου