Διαθεσιμότητες, έξι χρόνια μετά

Ο Νίκος Κικάκης, καθηγητής στα ΕΠΑΛ και πρωτεργάτης της Συντονιστικής Επιτροπής Καθηγητών σε Διαθεσιμότητα, εξιστορεί στην «Εφ.Συν.» τη μαύρη περίοδο του μνημονιακού μέτρου που φέρει την υπογραφή τού τότε υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης Κυρ. Μητσοτάκη. Το μέτρο αυτό οδήγησε περίπου 2.500 καθηγητές σε διαθεσιμότητα και δεκάδες χιλιάδες μαθητές στα σπίτια τους ή στην ιδιωτική εκπαίδευση ● Οι συνδικαλιστικοί αγώνες που δόθηκαν τότε οδήγησαν σε μια εμβληματική και νικηφόρα μάχη.

Ο Νίκος Κικάκης, διευθυντής του 3ου ΕΠΑΛ Αθήνας στην Ακαδημία Πλάτωνος, διδάσκει 30 χρόνια στην τεχνική εκπαίδευση. Οδοντίατρος, υγιεινολόγος, κάτοχος τριών πτυχίων και δύο μεταπτυχιακών, δίδασκε ιατρικές ειδικότητες στα αντίστοιχα τμήματα μέχρι που ξαφνικά το καλοκαίρι του 2013 ο τότε υπουργός Παιδείας Δ. Αρβανιτόπουλος τα κατάργησε, όπως και δεκάδες άλλα, οδηγώντας περίπου 2.500 καθηγητές σε διαθεσιμότητα και δεκάδες χιλιάδες μαθητές στα σπίτια τους ή στην ιδιωτική εκπαίδευση.

Η μαύρη περίοδος της διαθεσιμότητας, ένα μνημονιακό μέτρο που φέρει την υπογραφή τού τότε υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης Κυριάκου Μητσοτάκη, έθεσε σε αναγκαστική αργία 25.000 δημόσιους υπαλλήλους, με ένα μεγάλο ποσοστό να αντιμετωπίζει το φάσμα της ανεργίας.

Εξι χρόνια μετά, ο Νίκος Κικάκης, πρωτεργάτης της Συντονιστικής Επιτροπής Καθηγητών σε Διαθεσιμότητα, θυμάται τα έργα και τις ημέρες μιας εμβληματικής και νικηφόρας μάχης. Μια μάχη που δόθηκε επί 18 μήνες, μαζί με εκπαιδευτικούς, σπουδαστές, γονείς. Κυρίως δόθηκε μαζί με τους χιλιάδες διαθέσιμους και απολυμένους σχολικούς φύλακες, καθαρίστριες, που αρνήθηκαν να παραδώσουν τα όπλα - παρά την αστυνομική καταστολή και την κυβερνητική αδιαλλαξία. Κυρίως είναι ένας αγώνας που οι άνθρωποι που τον έδωσαν αρνούνται να τον ξεχάσουν, αφού τα διδάγματά του ερμηνεύονται και ως προειδοποίηση για το μέλλον.

Ο Νίκος Κικάκης θυμάται τα έργα και τις ημέρες μιας νικηφόρας μάχης και εστιάζει σε τρία σημεία, ενδεικτικά των μαχών που έρχονται.

«Δεν θα ξεχάσω την 9η Ιουλίου του 2013. Ημουν στο χωριό μου στο Πεύκο της Βιάννου, στην Κρήτη. 7.30 το πρωί χτυπάει το τηλέφωνο: “Τα ‘μαθες; Μας βγάζουν σε διαθεσιμότητα”. Αμέσως ανεβαίνω Αθήνα. Συμμετέχω στις κινητοποιήσεις της ΟΛΜΕ. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε 22 Ιουλίου. Λέω στην ΟΛΜΕ, αν δεν κάνετε κάτι ώς τον Αύγουστο, θα μπούμε μπροστά να δημιουργήσουμε συντονιστική επιτροπή διαθεσίμων. Να μην κάτσουμε με σταυρωμένα χέρια. Λέγαμε χαρακτηριστικά “Μου κλέβεις τη δουλειά, δεν θέλεις ν’ αντιδράσω, μήπως θέλεις να σου πω σφάξε με πασά μου να αγιάσω;”»

Οι αγώνες

Η Συνονιστική Επιτροπή Διαθέσιμων Καθηγητών ιδρύεται αρχές Σεπτεμβρίου. «Ξεκινήσαμε σκληρούς αγώνες, απεργίες μαζί με την ΟΛΜΕ και ακτιβιστικές δράσεις. Το μέτρο σήμαινε ότι βγαίναμε από τα σχολεία, μπαίναμε σε κινητικότητα-διαθεσιμότητα, με το 75% του μισθού για 8 μήνες. Μετά κάποιοι θα μετατάσσονταν, κάποιοι θα απολύονταν. Περιγράφαμε τις διαθεσιμότητες ως “τριπλό τρομοκρατικό χτύπημα στην παιδεία”. Δεν ήταν μόνο οι 2.500 διαθέσιμοι καθηγητές, που μετά τις εξαιρέσεις-μετατάξεις έγιναν περίπου 1.800. Δεν ήταν μόνο οι 2.500 σχολικοί φύλακες, που θα απολύονταν. Στην πραγματικότητα απέλυσαν 20.000 μαθητές ΕΠΑΛ.

»Κατάργησαν τρεις βασικούς τομείς: Υγείας-Πρόνοιας, Εφαρμοσμένων Τεχνών, Αισθητικής-Κομμωτικής. Εκεί πήγαινε περίπου το 1/4 των μαθητών. Υπήρχαν μαθητές που είχαν γραφτεί στη Β’ Λυκείου και τον Σεπτέμβρη τούς λέει το υπουργείο, δεν θα σπουδάσεις αυτό που διάλεξες. Τους ακυρώνει τα όνειρα με το έτσι θέλω. Ηταν ένα δώρο στα ιδιωτικά ΙΕΚ. Ο Αρβανιτόπουλος είχε κατηγορηθεί για προνομιακές σχέσεις με ιδιωτικούς ομίλους. Είχε βγει σύνθημα “κάνεις εγκαίνια στο ΙΕΚ Ακμή και τα σχολειά μας οδηγείς στην παρακμή”. Από το χτύπημα εκείνο η τεχνική εκπαίδευση δεν έχει συνέλθει εντελώς, αφού τουλάχιστον δύο γενιές σπουδαστών εκδιώχθηκαν βίαια από τα ΕΠΑΛ».

Ομως ο Νίκος Κικάκης δεν θέλει να σταθεί στην αναπόληση των συνδικαλιστικών μαχών που πέρασαν, αλλά σε τρία σημεία, ενδεικτικά των μαχών που έρχονται:

1. «Ο Μητσοτάκης είναι φύσει και θέσει υπέρ της συρρίκνωσης του Δημοσίου. Ολοι οι άλλοι υπουργοί της κυβέρνησης Ν.Δ., έστω για το θεαθήναι, παραδέχονταν ότι οι διαθεσιμότητες είναι κάτι που δεν θέλουν, ότι μας το επέβαλε η τρόικα κ.λπ. Αντιθέτως, ο Μητσοτάκης, στην τελευταία συνάντηση που είχαμε 13.10.2014, όταν του είπα ως ύστατο επιχείρημα στην προσπάθεια να μην υπάρξει καμία απόλυση: “Γιατί δεν βάζατε στο προεκλογικό σας πρόγραμμα ότι θέλατε να κάνετε απολύσεις, ώστε να ξέρει ο ελληνικός λαός τι ψηφίζει;” εκείνος απάντησε με απίστευτη κυνικότητα: “Κακώς δεν το βάλαμε στο προεκλογικό μας πρόγραμμα”. Είναι φανατικός θιασώτης των απολύσεων, όσο κι αν κρύβεται».

2. «Ο Μητσοτάκης τώρα εμφανίζεται ως δημοκράτης, υπέρ του διαλόγου. Ομως τότε ήταν άφαντος, κρυβόταν. Αν εξαιρέσεις μία συνάντηση που είχε κλειστεί από την ΟΛΜΕ, ποτέ δεν μας είδε με τη θέλησή του. Ακόμα και όταν έληγε το 8μηνο της διαθεσιμότητας και ήμασταν ενώπιον της απόλυσης, αρνούνταν πεισματικά να μας δεχτεί. Οι μοναδικές δύο συναντήσεις που είχαμε με τον κ. Μητσοτάκη το 2014 ήταν προϊόν καταλήψεων στο πολιτικό του γραφείο στο Παγκράτι. Φυσικά τότε είχε και ΜΑΤ και δακρυγόνα».

3. «Υπάρχει ένας μύθος, ότι ο Μητσοτάκης ήταν αποτελεσματικός ως υπουργός και θα είναι ως πρωθυπουργός. Η πραγματικότητα το διαψεύδει. Η διαθεσιμότητα προέβλεπε ότι οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί, μέσω της κινητικότητας, θα απορροφούνταν σε ΙΕΚ, νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς κ.λπ. Θα απολύονταν 330 έως 350. Τελικά η κινητικότητα αποδείχθηκε τεράστιο φιάσκο, ακόμα και με τα νεοφιλελεύθερα πρότυπα. Από τους 1.625 που μείναμε –γιατί κάποιοι πήραν σύνταξη ή εξαιρέθηκαν ως πολύτεκνοι ή ΑμεΑ– μόλις 207 μετατάχθηκαν. Ολοι οι άλλοι επί 18 μήνες καθόμασταν και πληρωνόμασταν. Ηταν εντελώς αντιπαραγωγικό και κόστισε στο ελληνικό Δημόσιο. Η μετάταξη έγινε χωρίς σχέδιο και απέτυχε παταγωδώς. Δεν έγινε κανένας εξορθολογισμός του Δημοσίου. Ηθελε απλώς να τρομοκρατήσει τους άλλους δημόσιους υπαλλήλους, να μας δείχνει για παραδειγματισμό και να τους λέει: “Καθίστε ήσυχα, μη μιλάτε, αύριο θα έρθει η σειρά σας”».

πηγή