του Γιάννη Μαυρωνά*
Οι αιτήσεις παραίτησης των εκπαιδευτικών για συνταξιοδότηση υποβάλλονται φέτος πιο νωρίς από κάθε άλλη φορά, καθώς οι σχετικές ημερομηνίες άλλαξαν από την περσινή χρονιά, με ρύθμιση του άρθρου 46 του νόμου 4777/2021.
Φέτος, λοιπόν με βάση και την διατύπωση του παραπάνω άρθρου, οι δηλώσεις παραίτησης των εκπαιδευτικών θα λάβουν χώρα από 1 Φεβρουαρίου μέχρι και 11 Φεβρουαρίου 2022. Το συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο θα ισχύσει και τον επόμενο χρόνο, εάν δεν έχουμε άλλη νομοθετική παρέμβαση σχετικά.
Με βάση τα εκατοντάδες ερωτήματα που με αγωνία κατατίθενται από τους εκπαιδευτικούς αυτές τις μέρες και ιδιαίτερα σε μια συγκυρία, που η συζήτηση για την διατήρηση ή μη των μεταβατικών ορίων ηλικίας από το 2022 και ήταν ήδη στο προσκήνιο, όπως και το διαρκές ζήτημα της σημαντική καθυστέρησης στην απονομή των συντάξεών τους, ας προσπαθήσουμε να δώσουμε και φέτος μερικές πληροφορίες, που μπορεί να φανούν χρήσιμες και να διευκολύνουν τους ενδιαφερόμενους προ της λήψης των σχετικών αποφάσεων για συνταξιοδότηση ή για παραμονή στην Υπηρεσία.
- Όσον αφορά την διαρκή συζήτηση εδώ και αρκετό καιρό για τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που είτε δεν είχαν θιχτεί από τους Πίνακες 1 και 2 του Ν.4336/2015, είτε είχαν αυξηθεί μεταβατικά, αλλά και πάλι το δικαίωμα θεμελιωνόταν σε ηλικίες πριν τα 62 και τα 67, τα οποία όπως αρκετοί ισχυρίζονταν, θα άλλαζαν, αυτά που ισχύουν είναι τα εξής:
1) Μόνο όσοι δεν μπορούν να θεμελιώσουν μέχρι τέλος του 2021 το δικαίωμα για έξοδο σε ηλικία πριν τα 62 ή τα 67, με ή χωρίς την χρήση πλασματικών ετών, οδηγούνται από φέτος σε συνταξιοδότηση στα από τα 62 ή τα 67.
2) Όσοι έχουν θεμελιώσει ή ακόμα και φέτος ή και τα επόμενα χρόνια θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης μέχρι το 2021 ( παρακάτω αναφέρω τους τρόπους), κρατούν την ηλικία συνταξιοδότησης την οποία κλειδώνουν και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν σε αυτήν την ηλικία, όποτε την συμπληρώσουν, είτε αυτό γίνει το 2022, είτε το 2023, είτε το 2024 κ.ο.κ.
Επίσης εάν κάποιος δεν έχει καταθέσει αίτηση για πλασματικά έτη για να εξασφαλίσει αυτήν την θεμελίωση δικαιώματος και διαμέσου αυτής και την ευνοϊκότερη ηλικία, μπορεί να υποβάλει αυτήν την αίτηση οποτεδήποτε.
Το γεγονός ότι, καλό είναι να το κάνει για λόγους οικονομικούς το συντομότερο, δεν σημαίνει ότι υπάρχει κάποια προθεσμία ή ότι χάνει αυτό το δικαίωμα! παραπάνω αναγκάστηκε να διευκρινίσει και ο Υφυπουργός Εργασίας, αρμόδιος με τα θέματα κοινωνικής ασφάλισης, με σχετική εγκύκλιο μετά από αναστάτωση που είχε δημιουργηθεί για τα ανωτέρω θέματα, μετά από ένα σχετικό δελτίο τύπου που προκάλεσε σύγχυση.
Για να δώσουμε ένα παράδειγμα λοιπόν , για αυτά που λέμε παραπάνω, ας υποθέσουμε ότι ένας εκπαιδευτικός θεμελιώνει με 25ετία το 2011 και 36ετία το 2020 δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 61 ακόμα και μετά το 2022, αναδρομικά, θα μπορέσει να συνταξιοδοτηθεί σε αυτήν την ηλικία οποτεδήποτε. Το θεμελιωμένο δικαίωμα ασκείται οποτεδήποτε! Για να αλλάξει κάτι σε όλα αυτά θα πρέπει να γίνει νομοθετική παρέμβαση. Μέχρι τότε, θα συνιστούσαμε να μην επηρεάζεστε από κινδυνολόγους και σχολιαστές που για τον σκοπό του ο καθένας, βάζουν τον ασφαλισμένο σε μια κατάσταση πανικού. Ενημερωθείτε και αξιολογείστε υπεύθυνα και ψύχραιμα!
3) Σχετικά με τις μειωμένες συντάξεις στο Δημόσιο, ισχύει και φέτος η δυνατότητα αποχώρησης με 25ετία το 2011 στα 56 και 25ετία το 2012 στα 58 για άντρες και γυναίκες και στα 55 με 25ετία το 2010 μόνο για γυναίκες. Επίσης για να αλλάξει αυτό θα πρέπει να υπάρξει παρέμβαση, έστω με την μορφή εγκυκλίου του αρμόδιου Υπουργείου ή του e- ΕΦΚΑ, κάτι που δεν έχει συμβεί.
- Η παραίτηση ανακαλείται ελεύθερα μέσα σε έναν μήνα από την ημερομηνία υποβολής της, πάλι με αντίστοιχη ηλεκτρονική διαδικασία έκδοσης υπεύθυνης δήλωσης μέσω του gov.gr.
- Για τον παραπάνω λόγο, όσοι εκπαιδευτικοί δεν προλαβαίνουν να σιγουρευτούν για το αν πληρούν της προϋποθέσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος να λάβουν με ηρεμία και διαύγεια την απόφασή τους, μπορούν να καταθέσουν την παραίτησή τους τις τελευταίες μέρες της προθεσμίας και να αξιοποιήσουν το περιθώριο του ενός μήνα για την ανάκληση για να οριστικοποιήσουν την απόφασή τους και να εμμείνουν στην παραίτηση ή να την πάρουν πίσω.
Οι τρόποι συνταξιοδότησης
Οι τρόποι συνταξιοδότησης είναι οι παρακάτω:
- Με διατάξεις 25ετίας και όρια ηλικίας.
- Με 35ετία, 36ετία η 37ετία με θεμελίωση το 2010, 2011 και 2012.
- Με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας και με 37ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας για τους πριν και μετά το 1983 ασφαλισμένους στο Δημόσιο αντίστοιχα.
- Συνταξιοδότηση ως γονέα ανηλίκου με θεμελίωση το 2010, 2011 και 2012 για τις μητέρες και 2011 και 2012 για τους πατέρες.
- Συνταξιοδότηση ως τρίτεκνος με θεμελίωση το 2010,2011 και 2012 για τις μητέρες και 2011 και 2012 για τους πατέρες.
- 62 ηλικιακά έτη και 40 χρόνια ασφάλισης.
- 67 ηλικιακά έτη και 15 χρόνια ασφάλισης.
- Και ειδικά για τους εκπαιδευτικούς με 30 έτη υπηρεσίας και ηλικία 55 ετών για τους πριν το 1983 στο Δημόσιο και 30 έτη υπηρεσίας και ηλικία 60 ετών για τους μετά το 1983 στο Δημόσιο με 25ετία μέχρι 31-12-2010.
- Τα πλασματικά χρόνια που αναγνωρίζει κάποιος είτε για θεμελίωση, είτε για προσαύξηση των συντάξιμων ετών, υπολογίζονται στις συντάξιμες αποδοχές και προσαυξάνουν την σύνταξη.
- Για να λάβει κάποιος επικουρική σύνταξη πλήρη από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματός του για απονομή, πρέπει να πληροί τις ίδιες προϋποθέσεις θεμελίωσης, με αυτές της κύριας σύνταξης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εάν έχει αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο για την κύρια σύνταξη, θα πρέπει να εξαγοράσει τον ίδιο χρόνο και στο επικουρικό Ταμείο και εάν στα πλαίσα της διαδοχικής ασφάλισης βρισκόταν σε ταμείο όπως ο ΟΑΕΕ, που δεν είχε εισφορες για επικουρικό, θα πρέπει να εξαγοράσει και αυτόν τον χρόνο. Σε διαφορετική περίπτωση , οι επιλογές του είναι μειωμένη επικουρική από τα 62 με 25ετία εισφορών ή σύνταξη με εισφορές 15ετίας στα 67.
- Οι προϋποθέσεις θεμελίωσης δικαιώματος, χρόνος ασφάλισης και νέα ηλικία συνταξιοδότησης πρέπει να συμπληρώνονται μέχρι τις 31.8.2021, όχι κατά την ημερομηνία υποβολής της παραίτησης.
- Για τους γονείς ανηλίκων που βγαίνουν με αυτόν τον τρόπο στην σύνταξη, το παιδί πρέπει να ήταν ανήλικο κατά την συμπλήρωση της 25ετίας.
-Για τους τρίτεκνους, τα τρία τέκνα πρέπει να είχαν γεννηθεί κατά την συμπλήρωση του θεμελιωτικού κατά περίπτωση χρόνου.
- Για μέρισμα από το ΜΤΠΥ χρειάζονται 20 έτη εισφορών.
- Για να λάβεις εφάπαξ πλέον δεν χρειάζεται μίνιμουμ 12,5 χρόνων κρατήσεων στο ΤΠΔΥ. Λαμβάνεις το εφάπαξ που αναλογεί σε όσα χρόνια ασφάλισης συγκεντρώνεις.
- Η μεγαλύτερη ανταπόδοση στις συντάξιμες αποδοχές συναντάται στα ποσοστά αναπλήρωσης που αντιστοιχούν από 35 σε έως 40 συντάξιμα έτη. Μετά ο συντελεστής ανταπόδοσης μειώνεται.
- Η μειωμένη σύνταξη αποφέρει στις περισσότερες περιπτώσεις μείωση 115 ευρώ στο ποσό της εθνικής σύνταξης σε σχέση με το ποσό που θα λάμβανε κάποιος με πλήρη.
- Έχουν καταργηθεί τα λεγόμενα 35α στον υπολογισμό της σύνταξης. Η σύνταξη, εάν είναι πλήρης είναι απλά αναλογική των χρόνων ασφάλισης, χωρίς κάποια μείωση αν υπολείπεται των 35 ετών ασφάλισης.
- Σε περίπτωση συνταξιοδότησης εκπαιδευτικού ως γονέα ή συζύγου ατόμου με αναπηρία, η πιστοποίηση αναπηρίας που γίνεται δεκτή στο Δημόσιο είναι μόνο από την ΑΣΥΕ και όχι από τα ΚΕΠΑ και απαιτείται ο χαρακτηρισμός του ατόμου ως ανίκανου για κάθε βιοποριστική εργασία με ποσοστό ανικανότητας 67% και άνω.
- Η έκδοση της οριστικής σύνταξης μπορεί να επισπευθεί εάν υπάρχουν αποδεδειγμένοι σοβαροί ιατρικοί ή οικονομικοί λόγοι, με σχετική αίτηση που πρέπει να αναλύει τους λόγους αυτούς και να συμπεριλαμβάνει και τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα. Ιδιαίτερα για τα προβλήματα υγείας, οι βεβαιώσεις θα πρέπει να εκδίδονται από δημόσιους φορείς.
*Ο δικηγόρος Γιάννης Μαυρωνάς
είναι ειδικός στο συνταξιοδοτικό δίκαιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου