Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2010

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ: Βασική σύνταξη 360 € και συμπλήρωμα με «ατομική ευθύνη»



Σε ένα ριζικά διαφορετικό ασφαλιστικό σύστημα με συντάξεις α λα καρτ, προσδιορισμένη την κρατική συμμετοχή ανά ασφαλισμένο και όχι ανά Ταμείο, με ευέλικτα όρια ηλικίας και κυμαινόμενες συντάξεις οδηγούν οι κυβερνητικές προτάσεις και κυρίως οι επεξεργασίες που εκ παραλλήλου τεκμηριώνονται

Στον διάλογο για το Ασφαλιστικό οι επιστημονικοί εκπρόσωποι των κοινωνικών φορέων, τονίζουν πως το μόνο θέμα που δεν συζητείται είναι η αλλαγή στα όρια ηλικίας. Αλλά αυτή την επώδυνη διαδικασία την έχουν προβλέψει οι προηγούμενοι, καθώς ο νόμος Σιούφα (2084/92) προβλέπει συνταξιοδότηση όλων όσοι εισήλθαν στην εργασία από 1/1/1993 στο 65ο έτος (πλην εξαιρέσεων που έχουν να κάνουν με μητέρες ανηλίκων, τα Βαρέα κ.ά.). Και αυτή η κατηγορία των απασχολούμενων αποτελεί το 65% του συνολικού εργατικού δυναμικού.

Οι παλαιοί «προνομιούχοι» ασφαλισμένοι είτε είναι συνταξιούχοι και απολαμβάνουν αποδοχές σημαντικά υψηλότερες των σημερινών προσδοκιών, είτε έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Σε κάθε περίπτωση αποτελούν τη μειοψηφία, εν αντιθέσει πάντα με τον ισχυρά διατυπωμένο λόγο τους λόγω συνδικαλιστικής υπερεκπροσώπησης (σύνθεση ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, Ομοσπονδιών) και κομματικής διάρθρωσης (πολιτική πυραμίδα).

Ενώ τα όρια ηλικίας δεν αλλάζουν, όλα τα άλλα που συνθέτουν το Ασφαλιστικό, από τις παραμετρικές αλλαγές έως την αρχιτεκτονική του συστήματος, βρίσκονται υπό αναίρεση. Και κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει μέχρι ποιου σημείου θα φτάσουν οι αλλαγές καθώς αυτές συναρτώνται με τη μείωση των ελλειμμάτων (δημοσιονομική κρίση). Σου λένε οι (κοινοτικοί και άλλοι) επιτηρητές: Αφού η κυβέρνηση δεν μπορεί να μαζέψει τους φόρους λόγω υψηλού ποσοστού αυτοαπασχόλησης, θα την πληρώσουν οι δημόσιοι υπάλληλοι με τις αποδοχές, οι μισθωτοί με τους φόρους και οι ασφαλισμένοι με τις συντάξεις.

Με βάση τις έως τώρα δημόσιες συζητήσεις αλλά και τις επεξεργασίες που κάνει το «κλειστό», πλην άτυπο, επιτελείο εξειδικευμένων επιστημόνων του υπουργού Εργασίας Ανδρέα Λοβέρδου, το νέο σύστημα θα διαρθρωθεί ως εξής:

Απ'ευθείας από το Γενικό Λογιστήριο

1 Η βασική σύνταξη θα καταβάλλεται από το Δημόσιο και θα πληρώνεται απ'ευθείας από το Γενικό Λογιστήριο ως συμμετοχή του κράτους στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Η κρατική συμμετοχή θα είναι δηλαδή ατομική και όχι στο Ταμείο (π.χ. 1% του ΑΕΠ στο ΙΚΑ). Αυτό σημαίνει ότι οι 2,7 εκατ. συνταξιούχοι μπορεί να παίρνουν έως και 360 ευρώ το μήνα. (Το Δημόσιο πληρώνει για συντάξεις 16 δισ. ετησίως για ένα σύνολο 2,7 δικαιούχων, εκ των οποίων 400.000 είναι συνταξιούχοι αποκλειστικά του Δημοσίου).

Να σημειωθεί ότι σήμερα οι 800.000 συνταξιούχοι του ΟΓΑ λαμβάνουν από το κράτος 350 ευρώ το μήνα (380 από τον Ιούλιο) ως μη ανταποδοτική παροχή, οι συνταξιούχοι της ΔΕΗ παίρνουν 1.700 ευρώ το μήνα (επιχορήγηση 710 εκατ. ευρώ το 2008 για 29.800 συνταξιούχους), καθώς το Δημόσιο ανέλαβε το κόστος για να μετοχοποιηθεί η εταιρεία, του ΟΤΕ 1.115 ευρώ, ενώ του ιδιωτικού τομέα (ΙΚΑ) 160 ευρώ το μήνα (2,4 δισ. ευρώ για 982.000 συνταξιούχους).

Συμπλήρωση, ανταποδοτικά

2 Η σύνταξη θα συμπληρώνεται με το ανταποδοτικό μέρος με βάση τις εισφορές που πλήρωσε ο εργαζόμενος και η επιχείρηση και θα καταβάλλεται από το Ταμείο. Ο υπολογισμός δεν θα γίνεται με βάση την καλύτερη 5ετία και έτσι αναμένεται να υπάρξει μείωση συντάξεων σε ορισμένες κατηγορίες. Οχι πάντως σε αυτούς που αντιμετωπίζουν το φάσμα της ανεργίας (ηλικιωμένοι άνεργοι), οι εισφορές των οποίων απαξιώνονται σήμερα (απαιτούνται 1.000 ένσημα την τελευταία 10ετία για σύνταξη). Οι εισφορές θα επικαιροποιούνται με βάση τις τρέχουσες πληρωμές των εργαζομένων στις αντίστοιχες ασφαλιστικές κλάσεις, κάτι που ισχύει σήμερα στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ), όπου οι συντάξεις φτάνουν στο 130% των εισφορών.

Επιμερισμός στο «προσδόκιμο»

3 Ο ασφαλισμένος θα επιλέγει την ηλικία συνταξιοδότησης με βάση τον ακόλουθο κανόνα: Αθροιζόμενες οι (εργατικές και εργοδοτικές) εισφορές στην ηλικία των 60 ετών θα διαιρούνται διά 18 (έτη ζωής μέχρι το προσδόκιμο των 78 ετών). Αυτή θα είναι η ετήσια σύνταξη του ασφαλισμένου. Αν ο μισθωτός εργαστεί έως το 62ο έτος αφενός ο αριθμητής (εισφορές) θα είναι μεγαλύτερος και αφετέρου ο παρονομαστής (υπόλοιπα χρόνια ζωής) μικρότερος και κατά συνέπεια η σύνταξη μεγαλύτερη. Θέλει δηλαδή το σύστημα να ενισχύσει την ατομική σύνταξη του εργαζόμενου για την περίοδο των γηρατειών.

4 Στην επικουρική σύνταξη θα εισαχθούν περισσότερα στοιχεία κεφαλαιοποίησης και θα ενεργοποιηθούν ατομικοί λογαριασμοί του νόμου 3029/2002. Θα παραμείνει η εγγύηση του κράτους και γι' αυτή την παροχή αλλά δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η καταστατική πρόβλεψη πολλών Ταμείων για συντάξεις στο 20%, 30% ή και 70% της κύριας σύνταξης. Η τελευταία παροχή για παράδειγμα, αφορά τους συνταξιούχους της Γενικής Τράπεζας και άλλες εταιρείες (ασφαλιστικές κ.ά).

5 Τέλος θα υπάρχει η επαγγελματική σύνταξη, η οποία θα αναπτύσσεται σε επίπεδο κλάδου ή σωματείου (επιχείρησης) και θα είναι συνδεδεμένη με την απασχόληση στη συγκεκριμένη εταιρεία (pension funds). Συστήματα (Beveridge) τα οποία κυριαρχούν στον αγγλοσαξονικό χώρο, όπου τα επαγγελματικά ταμεία έρχονται και προσθέτουν στην κοινωνική σύνταξη των 95 λιρών την εβδομάδα (για ζευγάρι ηλικιωμένων) τις μηνιαίες αποδοχές που προκύπτουν από τις εισφορές και τις αποδόσεις αυτών. *

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΕΓΑΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: