Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο χωρίς δίδακτρα (;)

Μία... ανάσα χωρίζει τους φοιτητές αλλά και τους υποψηφίους, από την απόφαση της Δικαιοσύνης να μην καταβάλλονται πλέον δίδακτρα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες κάνουν λόγο πως το Διοικητικό Εφετείο της Πάτρας κλίνει προς την θετική κατάληξη του συγκεκριμένου αιτήματος.

Την περασμένη Παρασκευή, 9 Ιουλίου, πραγματοποιήθηκε στο Διοικητικό Εφετείο της πόλης η εξ αναβολής δίκη, η οποία αφορούσε στην αίτηση ακυρώσεως που ασκήθηκε από τον υποψήφιο φοιτητή, Τάσο Λιάλιο, σχετικά με το αν η καταβολή διδάκτρων σε ένα δημόσιο Α.Ε.Ι. είναι τελικά νόμιμη ή παράνομη, συνταγματική ή μη.

Ο κ. Λιάλιος μετά την άρνηση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π.) να τον εγγράψει στο Πρόγραμμα «Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό», επειδή αρνήθηκε να καταβάλει δίδακτρα, επικαλούμενος παραβίαση του άρθρου 16 του Συντάγματος, κινήθηκε νομικά εναντίον του Ε.Α.Π. που, αν και είναι το 19ο Α.Ε.Ι. της χώρας, λειτουργεί εδώ και μια δεκαετία με δίδακτρα. Όπως είναι γνωστό η δημόσια δωρεάν παιδεία κατοχυρώνεται συνταγματικά και αυτό ισχύει ή πρέπει να ισχύει για όλα τα δημόσια Α.Ε.Ι. της χώρας.

O εφέτης - εισηγητής της υπόθεσης, με μία εκτενή και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα αναφορά, εισηγήθηκε να γίνει δεκτή η αίτηση ακυρώσεως του υποψηφίου φοιτητή, αντικρούοντας το σύνολο των ισχυρισμών που προέβαλε το Ε.Α.Π. και το ελληνικό Δημόσιο που άσκησε παρέμβαση στη δίκη.

Η εισηγητική έκθεση ανέφερε ρητά και κατηγορηματικά, μεταξύ άλλων, ότι το άρθρο 16 του Συντάγματος, με τη μορφή που έχει σήμερα, είναι σαφές, συγκεκριμένο και κυρίως απόλυτο: η ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα παρέχεται δωρεάν από το κράτος και, επομένως, το Ε.Α.Π. δεν νομιμοποιείται να απαιτεί την καταβολή οποιουδήποτε οικονομικού τιμήματος ως οικονομική συμμετοχή των φοιτητών.

Το δικαστήριο, αφού άκουσε τους πληρεξουσίους δικηγόρους του αιτούντος, του Ε.Α.Π. και του ελληνικού Δημοσίου, έδωσε προθεσμία ενός μηνός για κατάθεση Υπομνήματος από τους διαδίκους και ακολούθως θα συσκεφθεί και θα αποφασίσει. Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί μετά τα μέσα Σεπτεμβρίου.

"Μπροστάρης" ο ΠΑ.ΣΥ.ΦΟΙ.Ε.ΠΟ.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φοιτητών στο πρόγραμμα «Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό» (ΠΑ.ΣΥ.ΦΟΙ.Ε.ΠΟ.) στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλει για ένα Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο χωρίς δίδακτρα και θέλοντας να αποδείξει το δίκαιο του αιτήματος του αποφάσισε να προσφύγει στην δικαιοσύνη. Το ερώτημα που απασχολεί όλους είναι: "Πρέπει να πληρώνουμε δίδακτρα; Το Ε.Α.Π. δεν καταστρατηγεί το άρθρο 16 του Συντάγματος μη παρέχοντας δημόσια και δωρεάν παιδεία στους φοιτητές του;"
Η διαδικασία που ακολούθησαν έχεις ως εξής:

Πριν από το καλοκαίρι πραγματοποίησαν διερευνητικές επαφές με κάποιους δικηγόρους προκειμένου να καταλήξουν στο ποιοι θα αναλάμβαναν την νομική εκπροσώπηση. Είχαν προηγηθεί συζητήσεις με νομικούς, οι οποίοι έλεγαν ότι υπάρχουν πάρα πολλές πιθανότητες να βγούν κερδισμένοι από την δικαστική διαμάχη που θα ξεκινούσε. Κατέληξαν λοιπόν ότι τη νομική εκπροσώπηση του ΠΑ.ΣΥ.ΦΟΙ.Ε.ΠΟ. θα αναλάβουν ο κ. Ιορδάνης Προυσανίδης και η κα Κατερίνα Αγρίου. Βάσει των υποδείξεων τους έψαξαν να βρούν με ποιο τρόπο θα μπορούσαν να προκαλέσουν την έκδοση διοικητικής πράξης, ώστε να την προσβάλλουν δικαστικώς.

Αποφάσισαν, λοιπόν, ο επίτιμος Πρόεδρος του ΠΑ.ΣΥ.ΦΟΙ.Ε.ΠΟ. Τάσος Λιάλιος να καταθέσει αίτηση εγγραφής στο Ε.Α.Π. και πάλι, αλλά αυτή τη φορά στο πρόγραμμα σπουδών της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών «Ελληνικός Πολιτισμός» (μια και έχει ήδη αποφοιτήσει από το πρόγραμμα σπουδών του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού). Αφού λοιπόν ο Τάσος κληρώθηκε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα του ΕΑΠ., κατέθεσε αυτοπροσώπως στο Ε.Α.Π. την σχετική αίτηση – με όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά – εκτός από την απόδειξη κατάθεσης (σε τραπεζικό λογαριασμό) των προβλεπόμενων διδάκτρων, ζητώντας έτσι από τη διοίκηση να γίνει δεκτός χωρίς να πληρώσει τα δίδακτρα, καθώς αυτό αντιβαίνει το άρθρο 16 του Συντάγματος.

Η αίτηση του αυτή πρωτοκολλήθηκε και ανέμεναν την σχετική απάντηση από την διοίκηση του .Α.Π. Είναι δε βέβαιο ότι η αίτηση του Τάσου απορρίφθηκε από τις διοικητικές υπηρεσίες του πανεπιστημίου. Την απορριπτική απάντηση της διοίκησης προσέβαλαν στη δικαιοσύνη οι φοιτητές, ενώ υπάρχει και προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο και θα κρίνει εάν είναι συνταγματικό ή όχι να πληρώνουν οι φοιτητές σε ένα ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο όπως το Ε.Α.Π. – το 19ο Α.Ε.Ι. της χώρας – δίδακτρα. Δεδομένου, όμως ότι η απαίτηση καθενός παραγράφεται μετά την παρέλευση διετίας, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους συνέστησαν να προβούν σε κατάθεση ομαδικών αγωγών άμεσα, ώστε να μπορέσουν να διεκδικήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα από τα χρήματα που έχουμε πληρώσει όλα αυτά τα χρόνια για την καταβολή διδάκτρων που ζητήθηκαν.


Δημόσια Παιδεία με... αντίτιμο

Το Ε.Α.Π. αποτελεί το 19ο ελληνικό Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα και αποτελεί νομικό πρόσωπο δημόσιου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση, όπως ορίζει το Σύνταγμα της Ελλάδας για όλα τα Α.Ε.Ι. Η λειτουργία του καθορίζεται από τον νόμο 2552/1997. Ιδρύθηκε το 1992 αλλά άρχισε να λειτουργεί πριν από δέκα χρόνια, προκειμένου να δώσει την ευκαιρία για ανώτατη μόρφωση σε άτομα που δεν μπορούν να παρακολουθήσουν σπουδές σε ένα συμβατικό πανεπιστήμιο (λόγω απόστασης, αναπηρίας, οικογενειακών ή επαγγελματικών υποχρεώσεων κ.α.).

Η ένταξη του Ε.Α.Π. στο σύστημα δωρεάν παιδείας αποτελεί πάγια διεκδίκηση των φοιτητικών συλλόγων του. Το Σύνταγμα παρακάμφθηκε με ρύθμιση-κλειδί περί «οικονομικής συμμετοχής» των φοιτητών, από το άρθρο 5 παρ. 6 του Ν.2552/97 που ορίζει ότι «οι φοιτητές επιβαρύνονται για την απόκτηση του απαραίτητου εκπαιδευτικού, πληροφοριακού και υλικού αξιολόγησης και συμμετέχουν στις ιδιαίτερες δαπάνες επικοινωνίας, που συνδέονται με την εφαρμογή του συστήματος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης».

Έτσι κάθε φοιτητής καταβάλει για το πτυχίο του συνολικά 8.400 ευρώ, (700 ευρώ για κάθε μία θεματική ενότητα από τις 12 που αποτελούν ένα προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, 850 για κάθε Θ.Ε. μεταπτυχιακού). Οι 8.400 ευρώ όμως προφανώς δεν αρκούν, οπότε κάθε φοιτητής πρέπει να πληρώνει ο ίδιος για τα ταχυδρομικά έξοδα όταν επιθυμεί να δανειστεί κάποιο βιβλίο από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου.

Ακόμα μία διάκριση που γίνεται εις βάρος των φοιτητών του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημιου αποτελεί η μη παροχή έκπτωσης στα μέσα μαζικής μεταφοράς, η οποία ισχύει για όλους τους φοιτητές των Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της χώρας.

Το ποσό των διδάκτρων ορίστηκε δια βοής από τα μέλη της πρώτης Διοικούσας Επιτροπής, χωρίς να έχει γίνει αναλογιστική μελέτη, ενώ από την έναρξη της λειτουργίας του μέχρι σήμερα έχουν αυξηθεί κατά περίπου 65%.

Επίσης, τα δίδακτρα του καθ’ όλα δημόσιου ιδρύματος ΕΑΠ δεν εκπίπτουν από την εφορία όπως συμβαίνει με τα δίδακτρα κάθε ιδιωτικού μεταλυκειακού κέντρου.

attacktv