Σαν το χαλάζι πέφτουν τα σενάρια περί ανασχηματισμού και εκλογών, τα οποία αναζωπυρώθηκαν ακόμη και με την ευκαιρία της συνάντησης της Τρίτης του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή της αναφοράς του Γ. Παπανδρέου περί νέου εκλογικού νόμου. Παράλληλα ένα επικοινωνιακό μπρα ντε φερ εξελίσσεται μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης.
1. Από τη μια έχουμε τη συνεχή φημολογία, εκπορευόμενη από το κυβερνητικό στρατόπεδο, περί αιφνιδιαστικών πρόωρων εκλογών και απειλές περί ενδεχόμενης κυβερνητικής απαίτησης να ψηφιστεί το μεσοπρόθεσμο εισπρακτικό πρόγραμμα 2012-2015 από 180 βουλευτές.
Σύμφωνα με τις πιο ψύχραιμες εκτιμήσεις, αυτό θα συμβεί αν η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πάει σε πρόωρες κάλπες και θέλει να χρεώσει την αξιωματική αντιπολίτευση με την ευθύνη.
2. Από την άλλη η Ν.Δ. απαντά ότι οι εκλογές είναι καλοδεχούμενες - η καρδούλα τους το ξέρει, αλλά τέλος πάντων - και ότι αποκλείεται να ψηφίσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, ακόμη κι αν αυτό θα σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα προσφύγει στη λαϊκή εντολή. Παράλληλα το κόμμα του Σαμαρά έχει να αντιμετωπίσει τη συνεχώς διατυπούμενη απειλή ότι ακόμη και η ευρωδεξιά θα πιέσει ώστε να συναινέσει στις μείζονες επιλογές της τρόικας.
3. Η μυστική συνάντηση στο Λουξεμβούργο με αντικείμενο την Ελλάδα έφερε δραματικά στο προσκήνιο την προοπτική μιας προσωρινής «ρύθμισης» του χρέους με κάποια μορφή αναδιάρθρωσης λόγω αδυναμίας της Ελλάδας να το εξυπηρετήσει, αλλά και να επιτύχει τους ονομαστικούς στόχους του δημοσιονομικού προγράμματος που έχει υπογράψει στο πλαίσιο του δανεισμού από την τρόικα.
4. Παράλληλα έσκασε το σενάριο - μέσω του Spiegel - ότι η Ελλάδα έχει εξετάσει το σενάριο εξόδου από το ευρώ. Στην πραγματικότητα με το δημοσίευμα αυτό απλώς διέρρευσε το περιεχόμενο «απειλών» τις οποίες κυβερνητικοί εκτοξεύουν προς τους ευρωκράτες προκειμένου να αποσπάσουν το είδος της αναδιάρθρωσης που οι ίδιοι επιθυμούν.
5. Αμέσως μετά τη σχετική φασαρία, προέκυψε ο εκλογικός εκβιασμός που ήδη παίζει δυνατά και θα παίξει πολύ το επόμενο διάστημα: «Ευρώ με αποδοχή των μέτρων ή χρεοκοπία με δραχμή;», όπως ακριβώς διατυπώθηκε μέσα από την αρθρογραφία του «Βήματος» και ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές.
Με άλλα λόγια αυτές τις μέρες φαίνεται ότι η κυβέρνηση διέψευσε και κατήγγειλε ένα σενάριο, το οποίο όχι μόνο χρησιμοποίησε εκτός Ελλάδας, αλλά τελικά σκοπεύει να εκμεταλλευθεί και στο εσωτερικό. Το παιχνίδι της «κολοκυθιάς» γύρω από τις εκλογές λοιπόν καλά κρατεί, αλλά το παραμύθι δεν είναι βέβαιο ότι έχει δράκο – τουλάχιστον μέχρι... να τον δούμε.
Περί ανασχηματισμού
Θεωρητικά ούτε ο ανασχηματισμός ούτε οι εκλογές θα έπρεπε να συζητούνται την περίοδο που όλα δείχνουν ότι πλησιάζουμε ταχύτατα σε ένα είδος ελεγχόμενης (από τους πιστωτές φυσικά) προσωρινής «διευθέτησης» του ελληνικού χρέους. Ακόμη περισσότερο όταν οι απαιτήσεις των πιστωτών για περαιτέρω εγγυήσεις αποπληρωμής λαμβάνουν μορφή ανοιχτού εκβιασμού και πλέον ζητείται ως ενέχυρο – για τα επόμενα δάνεια από το 2012 – ολόκληρη η εθνική περιουσία και τα μελλοντικά έσοδα του κράτους.
Όμως τα πράγματα δεν είναι απλά. Και άνετα τα σενάρια περί ανασχηματισμού, εκλογών, αλλά ακόμη και εξόδου από το ευρώ μπορεί να εξελιχθούν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
Ως προς τον ανασχηματισμό θα έπρεπε να θεωρείται βέβαιο πως, παρά τις συνεχείς πιέσεις από μιντιακά συγκροτήματα και τους επιτηρητές για μια «μνημονιακή» κυβέρνηση (αποτελούμενη ακόμη και από «προσωπικότητες», «τεχνοκράτες» κ.λπ.) χωρίς εκλογές, δεν πρόκειται να προχωρήσει. Όχι όσο ο Παπανδρέου θέλει να διατηρεί ψήγματα εξουσίας.
Ωστόσο η κυβερνητική εικόνα διάλυσης με αλληλοκαταγγελίες μεταξύ υπουργών, το απαραίτητο σεγκόντο από τα ΜΜΕ και η απώλεια ελέγχου της κυβέρνησης από τον πρωθυπουργό είναι στοιχεία τα οποία ίσως επιφέρουν την πρωθυπουργική απόφαση. Κορώνα - γράμματα λοιπόν και ό,τι κάτσει.
Αδιέξοδο
Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο εκλογών, με δεδομένες τις πολύ χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις των δυο μεγάλων κομμάτων, τα πράγματα είναι επίσης περίπλοκα. Θεωρητικά η αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα της κάλπης θα έπρεπε να αφορά κυρίως τη Ν.Δ., η οποία, εκτός του ότι κουβαλάει τις βαριές αμαρτίες της πρόσφατης διακυβέρνησής της, είναι και... ανάδελφο κόμμα, χωρίς ορατές δυνατότητες μετεκλογικών συμμαχιών, ενώ είναι προφανής η «στρατηγική για μετά την καταστροφή», την οποία έχει από καιρό επιλέξει.
Όμως και για το ΠΑΣΟΚ τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Η οικονομική καταστροφή εξελίσσεται ραγδαία (ρεπορτάζ στις σελίδες 4-5 και 18-20) και διαρρηγνύει τον ιστό της ελληνικής κοινωνίας οδηγώντας και το πολιτικό σύστημα στα όριά του. Η κατάσταση επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο καθώς ο διεθνής έλεγχος απαιτεί, μαζί με τη διαχείριση της οικονομίας, και τον απόλυτο έλεγχο της πολιτικής ζωής της χώρας.
Οι πιστωτές (επίσημοι και ανεπίσημοι τοκογλύφοι και σπεκουλαδόροι), προκειμένου να συνεχίσουν να κερδίζουν από το ελληνικό χρέος, απαιτούν, εκτός από τις υποθήκες επί της δημόσιας περιουσίας, και μια κυβέρνηση (ευρύτερης πολιτικής αποδοχής – εκ προσωπικοτήτων), η οποία θα μπορέσει να συνεχίσει τη δουλειά (παρα)κάμπτοντας τις κοινωνικές αντιδράσεις.
Καθώς λοιπόν οι ονομαστικοί οικονομικοί στόχοι είναι αδύνατον να επιτευχθούν, το ΠΑΣΟΚ μπορεί πλέον να επενδύσει εκλογικά μόνο σε δύο ενδεχόμενα:
♦ Το πρώτο είναι να επισημοποιηθεί η άτυπη απόφαση για επιμήκυνση του χρέους και ονομαστική μείωση του επιτοκίου στα δάνεια της τρόικας, ίσως μαζί με μια δυνατότητα επαναγοράς ομολόγων. Αυτό είναι ένα σενάριο που θα μπορούσε όχι να βελτιώσει την κατάσταση της χώρας, αλλά να παρατείνει τον βίο τής κλυδωνιζόμενης κυβέρνησης, έστω και με ανασχηματισμό. Επομένως η σύνοδος κορυφής του Ιουνίου ίσως είναι σταθμός.
♦ Το δεύτερο είναι η καλλιεργούμενη αβεβαιότητα μιας εξόδου από το ευρώ υπό συνθήκες ελεγχόμενης χρεοκοπίας και βέβαιης περαιτέρω υπαγωγής μας στο ΔΝΤ. Πρόκειται για ένα εργαλείο εκφοβισμού στην υπηρεσία της εκλογικής επιβίωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο άρχισε ήδη ο εκβιασμός. Χαρακτηριστική είναι η φράση από το κύριο άρθρο της κυριακάτικης «Καθημερινής»:
«Η λύση είναι μία: ο μεν κ. Παπανδρέου να πάρει τις αποφάσεις του αγνοώντας το παλαιό ΠΑΣΟΚ και το όποιο κόστος, η δε Ν.Δ. να στηρίξει αυτή την προσπάθεια, όπως συμβαίνει στην Πορτογαλία. Άλλη λύση δεν υπάρχει, εκτός από τον κατήφορο προς τη χρεοκοπία, το κοινωνικό χάος και εν τέλει την έξοδο από το ευρώ».
Όμως η κυβέρνηση δεν έχει τον έλεγχο της κατάστασης και, επομένως, το όποιο εκλογικό αποτέλεσμα ίσως δρομολογήσει απρόβλεπτες εξελίξεις. Συνεπώς το εκλογικό στοίχημα είναι επίσης «κορώνα - γράμματα», και μάλιστα με παραμέτρους που ίσως δεν φανταζόμαστε.
Άρα; Προς το παρόν αβεβαιότητα στο πολιτικό σκηνικό. Το μόνο βέβαιο είναι ότι σύντομα θα μάθουμε τις παραμέτρους της προσωρινής ρύθμισης για το χρέος. Απ’ αυτές ίσως προκύψουν και οι πολιτικές εξελίξεις...
1. Από τη μια έχουμε τη συνεχή φημολογία, εκπορευόμενη από το κυβερνητικό στρατόπεδο, περί αιφνιδιαστικών πρόωρων εκλογών και απειλές περί ενδεχόμενης κυβερνητικής απαίτησης να ψηφιστεί το μεσοπρόθεσμο εισπρακτικό πρόγραμμα 2012-2015 από 180 βουλευτές.
Σύμφωνα με τις πιο ψύχραιμες εκτιμήσεις, αυτό θα συμβεί αν η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πάει σε πρόωρες κάλπες και θέλει να χρεώσει την αξιωματική αντιπολίτευση με την ευθύνη.
2. Από την άλλη η Ν.Δ. απαντά ότι οι εκλογές είναι καλοδεχούμενες - η καρδούλα τους το ξέρει, αλλά τέλος πάντων - και ότι αποκλείεται να ψηφίσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, ακόμη κι αν αυτό θα σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα προσφύγει στη λαϊκή εντολή. Παράλληλα το κόμμα του Σαμαρά έχει να αντιμετωπίσει τη συνεχώς διατυπούμενη απειλή ότι ακόμη και η ευρωδεξιά θα πιέσει ώστε να συναινέσει στις μείζονες επιλογές της τρόικας.
3. Η μυστική συνάντηση στο Λουξεμβούργο με αντικείμενο την Ελλάδα έφερε δραματικά στο προσκήνιο την προοπτική μιας προσωρινής «ρύθμισης» του χρέους με κάποια μορφή αναδιάρθρωσης λόγω αδυναμίας της Ελλάδας να το εξυπηρετήσει, αλλά και να επιτύχει τους ονομαστικούς στόχους του δημοσιονομικού προγράμματος που έχει υπογράψει στο πλαίσιο του δανεισμού από την τρόικα.
4. Παράλληλα έσκασε το σενάριο - μέσω του Spiegel - ότι η Ελλάδα έχει εξετάσει το σενάριο εξόδου από το ευρώ. Στην πραγματικότητα με το δημοσίευμα αυτό απλώς διέρρευσε το περιεχόμενο «απειλών» τις οποίες κυβερνητικοί εκτοξεύουν προς τους ευρωκράτες προκειμένου να αποσπάσουν το είδος της αναδιάρθρωσης που οι ίδιοι επιθυμούν.
5. Αμέσως μετά τη σχετική φασαρία, προέκυψε ο εκλογικός εκβιασμός που ήδη παίζει δυνατά και θα παίξει πολύ το επόμενο διάστημα: «Ευρώ με αποδοχή των μέτρων ή χρεοκοπία με δραχμή;», όπως ακριβώς διατυπώθηκε μέσα από την αρθρογραφία του «Βήματος» και ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές.
Με άλλα λόγια αυτές τις μέρες φαίνεται ότι η κυβέρνηση διέψευσε και κατήγγειλε ένα σενάριο, το οποίο όχι μόνο χρησιμοποίησε εκτός Ελλάδας, αλλά τελικά σκοπεύει να εκμεταλλευθεί και στο εσωτερικό. Το παιχνίδι της «κολοκυθιάς» γύρω από τις εκλογές λοιπόν καλά κρατεί, αλλά το παραμύθι δεν είναι βέβαιο ότι έχει δράκο – τουλάχιστον μέχρι... να τον δούμε.
Περί ανασχηματισμού
Θεωρητικά ούτε ο ανασχηματισμός ούτε οι εκλογές θα έπρεπε να συζητούνται την περίοδο που όλα δείχνουν ότι πλησιάζουμε ταχύτατα σε ένα είδος ελεγχόμενης (από τους πιστωτές φυσικά) προσωρινής «διευθέτησης» του ελληνικού χρέους. Ακόμη περισσότερο όταν οι απαιτήσεις των πιστωτών για περαιτέρω εγγυήσεις αποπληρωμής λαμβάνουν μορφή ανοιχτού εκβιασμού και πλέον ζητείται ως ενέχυρο – για τα επόμενα δάνεια από το 2012 – ολόκληρη η εθνική περιουσία και τα μελλοντικά έσοδα του κράτους.
Όμως τα πράγματα δεν είναι απλά. Και άνετα τα σενάρια περί ανασχηματισμού, εκλογών, αλλά ακόμη και εξόδου από το ευρώ μπορεί να εξελιχθούν σε αυτοεκπληρούμενες προφητείες.
Ως προς τον ανασχηματισμό θα έπρεπε να θεωρείται βέβαιο πως, παρά τις συνεχείς πιέσεις από μιντιακά συγκροτήματα και τους επιτηρητές για μια «μνημονιακή» κυβέρνηση (αποτελούμενη ακόμη και από «προσωπικότητες», «τεχνοκράτες» κ.λπ.) χωρίς εκλογές, δεν πρόκειται να προχωρήσει. Όχι όσο ο Παπανδρέου θέλει να διατηρεί ψήγματα εξουσίας.
Ωστόσο η κυβερνητική εικόνα διάλυσης με αλληλοκαταγγελίες μεταξύ υπουργών, το απαραίτητο σεγκόντο από τα ΜΜΕ και η απώλεια ελέγχου της κυβέρνησης από τον πρωθυπουργό είναι στοιχεία τα οποία ίσως επιφέρουν την πρωθυπουργική απόφαση. Κορώνα - γράμματα λοιπόν και ό,τι κάτσει.
Αδιέξοδο
Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο εκλογών, με δεδομένες τις πολύ χαμηλές δημοσκοπικές επιδόσεις των δυο μεγάλων κομμάτων, τα πράγματα είναι επίσης περίπλοκα. Θεωρητικά η αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα της κάλπης θα έπρεπε να αφορά κυρίως τη Ν.Δ., η οποία, εκτός του ότι κουβαλάει τις βαριές αμαρτίες της πρόσφατης διακυβέρνησής της, είναι και... ανάδελφο κόμμα, χωρίς ορατές δυνατότητες μετεκλογικών συμμαχιών, ενώ είναι προφανής η «στρατηγική για μετά την καταστροφή», την οποία έχει από καιρό επιλέξει.
Όμως και για το ΠΑΣΟΚ τα πράγματα δεν είναι καλύτερα. Η οικονομική καταστροφή εξελίσσεται ραγδαία (ρεπορτάζ στις σελίδες 4-5 και 18-20) και διαρρηγνύει τον ιστό της ελληνικής κοινωνίας οδηγώντας και το πολιτικό σύστημα στα όριά του. Η κατάσταση επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο καθώς ο διεθνής έλεγχος απαιτεί, μαζί με τη διαχείριση της οικονομίας, και τον απόλυτο έλεγχο της πολιτικής ζωής της χώρας.
Οι πιστωτές (επίσημοι και ανεπίσημοι τοκογλύφοι και σπεκουλαδόροι), προκειμένου να συνεχίσουν να κερδίζουν από το ελληνικό χρέος, απαιτούν, εκτός από τις υποθήκες επί της δημόσιας περιουσίας, και μια κυβέρνηση (ευρύτερης πολιτικής αποδοχής – εκ προσωπικοτήτων), η οποία θα μπορέσει να συνεχίσει τη δουλειά (παρα)κάμπτοντας τις κοινωνικές αντιδράσεις.
Καθώς λοιπόν οι ονομαστικοί οικονομικοί στόχοι είναι αδύνατον να επιτευχθούν, το ΠΑΣΟΚ μπορεί πλέον να επενδύσει εκλογικά μόνο σε δύο ενδεχόμενα:
♦ Το πρώτο είναι να επισημοποιηθεί η άτυπη απόφαση για επιμήκυνση του χρέους και ονομαστική μείωση του επιτοκίου στα δάνεια της τρόικας, ίσως μαζί με μια δυνατότητα επαναγοράς ομολόγων. Αυτό είναι ένα σενάριο που θα μπορούσε όχι να βελτιώσει την κατάσταση της χώρας, αλλά να παρατείνει τον βίο τής κλυδωνιζόμενης κυβέρνησης, έστω και με ανασχηματισμό. Επομένως η σύνοδος κορυφής του Ιουνίου ίσως είναι σταθμός.
♦ Το δεύτερο είναι η καλλιεργούμενη αβεβαιότητα μιας εξόδου από το ευρώ υπό συνθήκες ελεγχόμενης χρεοκοπίας και βέβαιης περαιτέρω υπαγωγής μας στο ΔΝΤ. Πρόκειται για ένα εργαλείο εκφοβισμού στην υπηρεσία της εκλογικής επιβίωσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο άρχισε ήδη ο εκβιασμός. Χαρακτηριστική είναι η φράση από το κύριο άρθρο της κυριακάτικης «Καθημερινής»:
«Η λύση είναι μία: ο μεν κ. Παπανδρέου να πάρει τις αποφάσεις του αγνοώντας το παλαιό ΠΑΣΟΚ και το όποιο κόστος, η δε Ν.Δ. να στηρίξει αυτή την προσπάθεια, όπως συμβαίνει στην Πορτογαλία. Άλλη λύση δεν υπάρχει, εκτός από τον κατήφορο προς τη χρεοκοπία, το κοινωνικό χάος και εν τέλει την έξοδο από το ευρώ».
Όμως η κυβέρνηση δεν έχει τον έλεγχο της κατάστασης και, επομένως, το όποιο εκλογικό αποτέλεσμα ίσως δρομολογήσει απρόβλεπτες εξελίξεις. Συνεπώς το εκλογικό στοίχημα είναι επίσης «κορώνα - γράμματα», και μάλιστα με παραμέτρους που ίσως δεν φανταζόμαστε.
Άρα; Προς το παρόν αβεβαιότητα στο πολιτικό σκηνικό. Το μόνο βέβαιο είναι ότι σύντομα θα μάθουμε τις παραμέτρους της προσωρινής ρύθμισης για το χρέος. Απ’ αυτές ίσως προκύψουν και οι πολιτικές εξελίξεις...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου