Παραλίγο νέα Τέμπη από «σπασμένο τηλέφωνο»

Η τηλεδιοίκηση κατόρθωσε να αποτρέψει το μοιραίο. ● Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», ο σταθμάρχης ζήτησε από τον μηχανοδηγό να σταματήσει, αλλά εκείνος άκουσε ότι τον καλούσε να υπερβεί το κόκκινο. 

Ένα σύστημα που συνεχίζει να λειτουργεί οριακά παρά τη μεγάλη μείωση της κυκλοφορίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο δείχνει το νέο σοβαρότατο περιστατικό παραλίγο σύγκρουσης τρένων, μιας εμπορικής και μιας αμαξοστοιχίας του προαστιακού, αργά το βράδυ της Κυριακής 18 Φεβρουαρίου 2024 έξω από το Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών (ΣΚΑ).

Πρόκειται για τον ίδιο συγκοινωνιακό κόμβο όπου κατεγράφη επίσης παραβίαση ερυθρού φωτοσήματος στις 23 Δεκεμβρίου 2023, που θα μπορούσε να καταλήξει σε σύγκρουση ανάμεσα στην αμαξοστοιχία του..

προαστιακού 1303 (Κιάτο-Πειραιάς) και της Ιντερσίτι 51 (Θεσσαλονίκη-Αθήνα). Το συμβάν του Δεκεμβρίου αποκαλύφθηκε προχθές από «Τα Νέα», ενώ παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε το εσωτερικό πόρισμα της Hellenic Train που εκδόθηκε χθες, παραδέχεται το σφάλμα, αλλά επιρρίπτει ευθύνες και στους σταθμάρχες του ΟΣΕ. 

Προφανώς δεν είναι τυχαίο ότι και τα δύο σοβαρότατα περιστατικά που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σύγκρουση τρένων καταγράφονται σε έναν συγκοινωνιακό κόμβο όπου η κυκλοφορία είναι πυκνή, με πολλές καθημερινές διασταυρώσεις. Από τα πρώτα στοιχεία προκύπτει επίσης ότι η τηλεδιοίκηση κατάφερε να αποτρέψει το μοιραίο, αντίθετα με ό,τι συνέβη στο έγκλημα των Τεμπών. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις προβληματικές επικοινωνίες ανάμεσα στους σταθμάρχες του ΟΣΕ και τους μηχανοδηγούς της Hellenic Train και αυτό αφορά λιγότερο την ποιότητα του ήχου μέσω των ασυρμάτων VHF και περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο δίνονται οι εντολές – όπως φάνηκε και από τα ηχητικά που είδαν το φως της δημοσιότητας μετά την καταστροφή στα Τέμπη.

Το περιστατικό που αποκαλύπτει σήμερα η «Εφ.Συν.» συνέβη στις 22.10 το βράδυ της Κυριακής 18 Φεβρουαρίου 2024, την ώρα που έφτανε στο ΣΚΑ η εμπορική αμαξοστοιχία 80314 που εκτελούσε δρομολόγιο από Ρέντη στο Θριάσιο για να παραλάβει εμπορεύματα. Η αμαξοστοιχία έπρεπε να σταματήσει στο φωτόσημα SE633 για να περιμένει τον προαστιακό 2303 που ερχόταν από το Κιάτο. Αλλά, η 80314 δεν σταμάτησε στο κόκκινο, ο σταθμάρχης το είδε μέσω της τηλεδιοίκησης και κάλεσε τον μηχανοδηγό να σταματήσει. Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, όμως, η προφορική εντολή που έλαβε από τον ασύρματο ο μηχανοδηγός ακούστηκε σαν να τον καλούσε να υπερβεί το κόκκινο.

Υπενθυμίζεται ότι τα συστήματα τηλεδιοίκησης και φωτοσήμανσης βρίσκονταν εκτός λειτουργίας επί σειρά ετών σε μεγάλα τμήματα του σιδηροδρομικού δικτύου, όπως συνέβαινε και στα Τέμπη. Ετσι, τα τρένα κινούνταν με εντολή του σταθμάρχη που έλεγε στον μηχανοδηγό να «υπερβεί το κόκκινο», θεωρώντας δεδομένο ότι η γραμμή μπροστά ήταν άδεια από κυκλοφορία. Αυτό κατέληξε στο να εκπαιδευτούν οι μηχανοδηγοί να περνούν με κόκκινο φωτόσημα, κάτι που απαγορεύεται διά ροπάλου όπου λειτουργούν τα συστήματα ασφαλείας, ενώ το τρένο φρενάρει από μόνο του εάν υπάρχει και το σύστημα ETCS.

Τα έγγραφα με τα οποία ο ΟΣΕ ενημερώνει στις 29/2 για το νέο «σοβαρότατο περιστατικό ασφαλείας» με την παραβίαση κόκκινου φωτοσήματος στις 18 Φεβρουαρίου 2024. Πέντε μέρες αργότερα η ΡΑΣ ζητά επίσπευση της διαδικασίας διερεύνησης

Οπως αναφέρεται στο έγγραφο που παραθέτουμε, ο μεταβατικός διευθύνων σύμβουλος του ΟΣΕ Παναγιώτης Τερεζάκης, έντεκα μέρες μετά το περιστατικό, στις 29 Φεβρουαρίου, απευθύνεται στη Hellenic Train, τη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) και την εν υπνώσει Αρχή Διερεύνησης (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), τις πληροφορεί για το συμβάν και αναφέρει: «Επειδή η συγκεκριμένη παράβαση αποτελεί σοβαρότατο περιστατικό ασφαλείας, παρακαλούμε αφού εξετάσετε το συμβάν να μας ενημερώσετε για τις αιτίες και για τα μέτρα που λάβατε για την αποφυγή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον. Θα διενεργηθεί πόρισμα επί του ανωτέρω συμβάντος».

Στο επόμενο έγγραφο, πέντε μέρες αργότερα, η ΡΑΣ χαρακτηρίζει την παραβίαση σηματοδότη «πρόδρομο παράγοντα ατυχήματος» και παρακαλεί τον ΟΣΕ ως διαχειριστή υποδομής και τη Hellenic Train ως σιδηροδρομική επιχείρηση να επισπεύσουν «τη διαδικασία εσωτερικής διερεύνησης του εν λόγω συμβάντος». Η ΡΑΣ ξεκαθαρίζει ότι εκείνη παρεμβαίνει στη διερεύνηση με σκοπό την τροφοδότηση της στρατηγικής και των σχεδίων εποπτείας του ΟΣΕ και της Hellenic Train. Αντίθετα, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ υποχρεούται να διερευνήσει κάθε συγκεκριμένο ατύχημα ή παραλίγο ατύχημα προκειμένου να εντοπίσει τα αίτια που το προκάλεσαν ώστε να ληφθούν μέτρα και να μην επαναληφθεί. Παρά ταύτα, η διοίκηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, που φαίνεται να ξυπνά από τον λήθαργο έναν ολόκληρο χρόνο μετά τα Τέμπη, στο δικό της έγγραφο για το περιστατικό της 18ης Φεβρουαρίου χρησιμοποιεί μια δική της ορολογία αυτοαποκαλούμενη «επικουρική αρχή ασφαλείας» εκτός από Αρχή Διερεύνησης. 

πηγή