Η «αποκέντρωση» στην εκπαίδευση ως συνέχεια της διοικητικής μεταρρύθμισης με βάση το πρόγραμμα «Καλλικράτης» προβάλλεται ως πανάκεια για το «συγκεντρωτικό, άκαμπτο και γραφειοκρατικό χαρακτήρα» του εκπαιδευτικού συστήματος. Από τη δεκαετία του 1990 η κυρίαρχη πολιτική επιδιώκει την ευθυγράμμιση της εκπαίδευσης στα δεδομένα της ΕΕ. Στόχος η διαμόρφωση του ευέλικτου, «αποκεντρωμένου» σχολείου της αγοράς, που οικοδομείται πάνω στα ερείπια του σημερινού δημόσιου σχολείου.
Βασικά στοιχεία αυτής της νεοφιλελεύθερης πρότασης είναι:
α) η επιλογή σχολείου από τους γονείς,
β) ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα σχολεία για να εξασφαλίσουν μαθητές και χρηματοδότηση,
γ) το άνοιγμα του σχολείου στις επιχειρήσεις και την αγορά εργασίας, ώστε τόσο τα αναλυτικά προγράμματα όσο και η εργασία των εκπαιδευτικών να μην έχουν ως σκοπό να καλλιεργήσουν οι μαθητές κριτική σκέψη, αλλά να «πατρονάρονται» από δεξιότητες άμεσα χρηστικές στην αγορά εργασίας,
δ) αξιολόγηση των σχολείων με βάση την επίδοση των μαθητών σε περιφερειακές εξετάσεις.
Με όχημα την «αποκέντρωση» ξεκίνησε επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ το πέρασμα της εκπαίδευσης στους δήμους. Το πρώτο βήμα ήταν η παράδοση των παιδικών σταθμών στους ιδιώτες. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 40% των γονιών καταφεύγουν σε ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς ή σε άλλες λύσεις, με αποτέλεσμα την οικονομική τους αφαίμαξη. Οι περισσότεροι δήμοι επιβάρυναν τους εργαζομένους με τη χρηματοδότηση των παιδικών σταθμών, με αυξήσεις στα δίδακτρα ή τροφεία και άλλες έκτακτες εισφορές. Στόχος είναι η καθήλωση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και η μετάθεση του κόστους λειτουργίας των σχολικών μονάδων στους δήμους και ουσιαστικά στους εργαζόμενους, με την επιβολή τοπικής φορολογίας.
Αν δεν μπορούν να ανταποκριθούν, τότε τα σχολεία θα υπολειτουργούν ή θα αναγκαστούν να δεχτούν τις «ευεργεσίες» των «χορηγών». Μακροπρόθεσμα τ' αποτελέσματα θα είναι ο μαρασμός και το κλείσιμο πολλών σχολείων, κυρίως των αγροτικών περιοχών, αφού οι μικρότεροι δήμοι δεν θα μπορούν ν' αντεπεξέλθουν στα έξοδα λειτουργίας τους, την ώρα που οι ποικιλώνυμοι «τοπικοί παράγοντες» θα ενδιαφέρονται για τη βιτρίνα τους, τα «καλά» σχολεία της περιοχής. Ανάλογα προβλήματα θ' αντιμετωπίσουν και πολλά σχολεία των αστικών κέντρων, ιδιαίτερα των υποβαθμισμένων περιοχών.
Πάνω στα ερείπια του ενιαίου δημόσιου σχολείου οικοδομείται η διαφοροποίηση κάθε σχολείου και ουσιαστικά ο ταξικός διαχωρισμός τους. Με «δούρειο ίππο» την Ευέλικτη Ζώνη για το Δημοτικό Σχολείο και τις Ελεύθερες Ζώνες στο Γυμνάσιο, δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις και στους δήμους να διαμορφώνουν μέχρι και το 15% του προγράμματος σε κάθε σχολείο. Με τον νόμο για τις κακόφημες ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα) δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εισβάλουν στη λειτουργία των σχολείων. Γι' αυτό και η υπεράσπιση της Δημόσιας Δωρεάν Ενιαίας εκπαίδευσης, ώστε να αγκαλιάζει όλα τα παιδιά χωρίς φραγμούς και διακρίσεις, είναι επιτακτική ανάγκη, περισσότερο από ποτέ άλλοτε.
Από τον Γιώργο Κ. Καββαδία, Εκπαιδευτικό - ερευνητή
Εθνος 16/2
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου